مولانا و مفهوم «من»

Moulana and the concept of Self

با غور در شعر مولانا به طور مشخص به دو نوع "من"بر مي‌خوريم: يك من دروغين كه تنها تصوير و سايه اي از من حقيقي است ؛در برابر مني ديگركه حقيقي است ومفهوم واقعي هستي انسان را تشكيل مي‌دهد. در اين مقاله بر آنيم تا ويژگي‌هاي اين دو نوع "من"را برشماريم،شباهت ها و تفاوت‌هاي آن دو را باز يابيم و در نهايت چگونگي گذر از من كاذب به من حقيقي را نشان دهيم.در اين رهگذر از روان شناسي نيز بهره برده‌ايم.چه،تجلي آن من دروغين بويژه در نوعي اختلال شخصيت به نام اختلال شخصيت خود شيفته ديده مي‌شود. مولانا در برابر چنين روي‌كردي به جهان ايستادگي مي‌كند و تمركز اصلي خويش را بيش از هر موضوعي ديگر بر مبارزه با اين حس خودبزرگ بيني سراب‌گونه مي‌نهد. او به انسان براي نيازش به تمجيد هشدار مي‌دهد و از طريق نشان دادن ارزش واقعي انسان به او – از طريق عشق- حس حقارت بشر را كه منجر به خودبزرگ بيني مي‌شود از او مي‌ستاند. او عشق را در جهان بي ثبات عاطفي درمان دردها مي‌خواند. از سوي ديگر او با رسيدن به حقيقت اصلي خويش‌، در شوري از وجد و عاطفه، حالتي خداگونه مي‌پذيرد كه تفكيك آن از ادعايي حاكي از خودشيفتگي محض و تصوير دروغين آن، ضروري است و گاهي دشوار. او در اوج تجربيات وجدآساي خويش در سطح فرامن، قدرت، دانايي و حضور مطلق مي‌يابد و آسيب ناپذير و بي نظير است. نشان دادن تفاوت اين دو عرصه و دو گونه از حالات شخصيتي كه ظاهري يك‌سان دارد و بيان حساسيت مولانا در نمودن اين تفاوت مورد توجه اين مقاله قرار گرفته است

On exploring Moulana’s poetry one encounters two distinct type of selves; one is the false self which is merely an image and a shadow of the self in contrast with the other self which is a true one and constitutes the true concept of man’s being. The purpose of this article is to enumerate the features of the two kinds of selves, find similarities and differences between them and finally show the transition from the false self to the true self. In view of the fact that the manifestation of the false self is seen specifically in a kind of personality disorder called Narcissism the role of psychologyin this regard, has been significant. Moulana strongly resists to such approach towards the world and mainly bases his concentration more than any other subject on the fight with the egoisticfeeling which is nothing but a mirage like effect. Moulana warns man for his need to be praised and by showing man’s true value to him through love takes away the inferiority feeling of man which leads him to egotism. He regards love the remedy for all the maladies and a secret to conquer egoism in a world which is unstable in terms of affection. On the other hand arriving at his true self, in a rapture of ecstasy and compassionMoulana achieves a godlike state whose differentiation from a claim based on sheer narcissism and its false image is absolutely essential and often difficult. In the peak of his ecstatic experiences at the unconscious level, Moulana finds strength, wisdom and absolute presence, and becomes indestructible and unchallenging. The difference between these two realms and the two personality types which have the same appearance is illustrated and alsoMoulana’s deliberate insistence on distinguishingthis difference are dealt with in this article.