شيوع اضافه وزن و چاقي در دختران دبيرستاني 17-14 ساله شهر بوشهر

Prevalence of overweight and obesity among Bushehrian high-school girls at aged 14-17 years old

زمينه: در دهه هاي اخير چاقي شيوع بيشتري يافته و شايع ترين مشكل تغذيه اي- بهداشتي در كشورهاي توسعه يافته و در حال توسعه محسوب مي شود. چاقي به عنوان عامل خطر بسياري از بيماري هاي مزمن مانند ديابت، فشارخون، سكته مغزي، بيماري هاي قلبي- عروقي و برخي از سرطان ها شناخته شده است و به دليل اينكه چاقي دوران كودكي و نوجواني شاخص تعيين كننده چاقي در بزرگسالي نيز مي‎باشد از اهميت ويژه اي برخوردار است. هدف از اين مطالعه تعيين شيوع چاقي و اضافه وزن در دختران دبيرستاني شهر بوشهر مي‎باشد. مواد و روش‌ها: در اين مطالعه مقطعي، 500 نفر دختر نوجوان 17-14 ساله به روش نمونه گيري طبقه اي از دبيرستان-هاي بوشهر در سال 1388 انتخاب شدند. جمع آوري داده ها شامل مصاحبه از دختران در ارتباط با اطلاعات دموگرافي، اجتماعي، اقتصادي، تاريخچه پزشكي، فعاليت فيزيكي و اندازه گيري هاي تن سنجي (وزن و قد) جهت محاسبه نمايه توده بدني بود. بر اساس استاندارد CDC، BMI زير صدك 5 درصد كم وزن، شاخص توده بدني بين صدك 85 تا 95 اضافه وزن و بالاتر از صدك 95 چاق قلمداد گرديد. يافته‌ها: شيوع چاقي، اضافه وزن و كم وزني در نمونه هاي مورد مطالعه به ترتيب 1/7، 5/14 و 9/2 درصد بود. چاقي و اضافه وزن با ميزان تحصيلات و شغل والدين و فعاليت فيزيكي نمونه ها ارتباط معني دار داشت. در نمونه هاي چاق، 3/58 درصد ميزان تحرك روزانه كمتر از 30 دقيقه، 25 درصد ميزان تماشاي تلوزيون بيشتر از 4 ساعت، 50 درصد ميزان مصرف تنقلات دو بار در روز و 9/38 درصد سابقه چاقي در بستگان درجه اول داشتند. نتيجه گيري: يافته هاي اين مطالعه، شيوع چاقي و اضافه وزن را در دختران دبيرستاني شهر بوشهر از مطالعات مشابه جهاني كمتر ولي از بعضي از مطالعات داخل كشور بيشتر نشان داده است. آگاهي دادن به دانش آموزان و خانواده ها به ويژه مادران در ارتباط با عوامل زمينه‎ساز چاقي، افزايش تحرك بدني و اصلاح رفتارهاي تغذيه اي توصيه مي گردد.

Background: The prevalence of obesity in recent decades gets more and is considered as common nutritional health problem in developing and developed countries. Obesity is known as risk factor for a lot of chronic diseases such as diabetes mellitus, hypertension, CVA, cardiovascular diseases and cancers. Childhood and adolescent obesity is important indicator and determinant of adulthood obesity. The objective of this study was to determine the prevalence of obesity and overweight in high school girls in Bushehr city. Materials and Methods: This cross-sectional study was conducted on 500 high school girls (14-17 years old) by using layer sampling method. Data collection included interview with the girls about demographic, social, economic, medical history, physical activity and anthropometric measurements (weight, height) for BMI calculation based on CDC Standard BMI. Percentile under 5 percent considered as underweight, BMI percentile between the 85-95 considered as overweight and percentile above 95 was considered obese. Results: The prevalence of obesity, overweight and underweight in this study were 7.1, 14.5 and 2.9 percent respectively. Obesity and overweight were significantly correlated with educationTjobs of parents and physical activity of girls. In the obese girls 58.3 had activity rate less than 30 minutes daily, 25 percent of samples had TV watching more than 4 hours, 50 percent consumed snacks twice per day and 38.9 percent reported obesity in first-degree relatives respectively. Conclusion: The findings of this study showed that the prevalence of obesity and overweight in high school girls were less than similar global studies but more than domestically research studies. Giving information to high school girls and their families, especially mothers about risk factors of obesity, to improve physical activity and nutritional behaviors is recommended.