اثر مديريت تلفيقي علف‎هاي ‎هرز بر پويايي بانك بذر در مزارع چغندرقند (Beta vulgaris L.)

Effect of integrated weed management systems on seed bank of weeds grown in sugar beet (Beta vulgaris L.)

اين آزمايش بمنظور بررسي تاثير مديريت تلفيقي علف‎هاي ‎هرز بر پويايي بانك بذر چغندرقند (Beta vulgaris L.) طي سال هاي 87-1385 در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه فردوسي مشهد انجام شد. تيمارهاي مورد بررسي شامل ديسك+ علف‌كش‎فن‎مديفام، ديسك+ علف‌كش‌فن‎مديفام+ تناوب، ديسك+ كوالتيواسيون‎بين‎رديف، ديسك+ كوالتيواسيون‎بين‎رديف+ تناوب، علف‌كش‎متاميترون+ علف‌كش‎فن‎مديفام، علف‌كش‎متاميترون+ علف‌كش‎فن‎مديفام+ تناوب، علف‌كش‎متاميترون+ كولتيواسيون‎بين‎رديف، علف‌كش‎متاميترون+ كولتيواسيون‎بين‎رديف+ تناوب و شاهد (عدم كنترل علف‎هاي ‎هرز ) بود. تمامي عمليات كاشت، داشت و برداشت چغندرقند طبق عرف منطقه انجام شد. نمونه برداري از جمعيت بانك بذر به روش خوشه‌اي و در دو عمق 10-0 و 20-10 سانتي متر در دو مرحله (قبل از كاشت و قبل از برداشت چغندرقند) انجام گرفت. در سال اول آزمايش بيشترين تراكم بذر علف هاي هرز در تيمار شاهد (8/383 بذر در كيلوگرم خاك) و كمترين آن در تيمار وجين+فن مديفام (5/52 بذر در كيلوگرم خاك) ديده شد. در سال دوم آزمايش، بيشترين تراكم بذر علف هرز بعد از شاهد (1080 بذر در كيلوگرم خاك) در تيمار متاميترون+فن مديفام با 2/941 بذر در كيلوگرم خاك مشاهده شد. كمترين تراكم بذر نيز در تيمار وجين 319 بذر در كيلوگرم خاك ديده شد. در هر دو سال آزمايش تراكم علف هاي هرز در عمق 10-0 بيش از عمق 20-10 سانتي متر بود. در سال زراعي اول تراكم بذور در مرحله دوم 2/2 برابر مرحله اول و در سال زراعي دوم تراكم بذور در مرحله دوم7/1 برابر مرحله اول بود. در هر دو سال آزمايش، همبستگي معني داري بين ذخيره بانك بذر در ابتدا و انتهاي فصل رشد وجود داشت (به ترتيب در سال اول و دوم، 76/0=R2 و 65/0 =R2). همچنين بين ذخيره بانك بذر سال اول و دوم آزمايش(71/0=R2) و فراواني بانك بذر و فراواني گياهچه (77/0=R2) نيز همبستگي بالايي وجود داشت.

To compare the effects of different weed management methods on seed bank of weeds grown in sugar beet (Beta vulgaris L.), a field experiment was conducted at the Agricultural Research Station, Ferdowsi University of Mashhad, Iran, during 2006, 2007 and 2008. The experiment designed as a complete randomized block with three replications. The treatments including: disk+ fhenmedifham, disk+ fhenmedifham+ rotation, disk+ cultivation, disk+ cultivation+ rotation, metamitron+ fhenmedifham, metamitron+ fhenmedifham+ rotation, metamitron+cultivation, metamitron+ cultivation+ rotation, covercrop+ fhenmedifham, covercrop+ cultivation, weeding , weeding+ fhenmedifham and control. Soil samples were taken (in the base of clustering method) in two depths of 0-10 cm and 10-20 cm, at two stages, early season and late season. Results showed that at the first experiment highest and lowest seed bank size obtained in control plots (383 seeds per kg of soil) and weeding+fhenmedifham (52 seeds per kg soil). At the second year maximum and minimum seed bank size were observed in control and weeding treatment with 1080 and 319 seeds/kg soil, respectively. In two years, seed bank size in 0-10 cm depth was more than 10-20 cm depth. In the first and second years seed bank size at late season compare to early season was 2.2 and 1.7 times, respectively. In two years, significant coefficients were observed in seed bank size at early season and late season (R2=0.76 and R2=0.65). There were significant correlations between seed bank size in the first and second year (R2=0.71) and between seed bank size and frequency of seedling (R2=0.77).