اثر تنش آبي و پيري زودرس بر برخي صفات فيزيولوژيكي بذر كاج بروسيا

بمنظور بررسي اثر تنش آبي و پيري زودرس بر برخي خصوصيات فيزيولوژيكي بذر كاج بروسيا (Ten. Pinus brutia) شامل درصد جوانه زني، ميانگين زمان جوانه زني، سرعت جوانه زني، قدرت جوانه زني و شاخص بنيه، بذرها در قالب طرح كاملاً تصادفي با 4 تكرار و 5 تيمار تنش آبي و 5 تيمار پيري زودرس در ظرف هاي پتري قرار گرفتند. پتانسيل هاي آبي 0، 2-، 4-، 6- و 8- بار با استفاده از محلول پلي‌‌اتيلن گلايكول 6000 (PEG-6000) و تيمار پيري زودرس به مدت 0، 24 ساعت، 48 ساعت، 72 ساعت و 96 ساعت در دماي 40 درجه سانتي گراد و رطوبت نسبي 100 درصد بر بذرها اعمال شد. بعد بذرها به مدت 37 روز در ژرميناتور در شرايط استاندارد جوانه زني 16 ساعت روشنايي با شدت 1000 لوكس نوري و دماي 5 ± 20 درجه سانتي گراد نگهداري شدند. هدايت الكتريكي محلول نيز پس از قرار دادن 3 تكرار 50 عددي بذرهاي هر يك از تيمارهاي مختلف پيري زودرس پس از گذشت 24 ساعت در انكوباتور در دماي 25 درجه سانتي گراد، اندازه گيري شد. نتايج نشان داد كه تنش آبي و پيري زودرس بر خصوصيات فيزيولوژيكي بذر اثر گذاشتند و با كاهش توان جذب آب (از صفر تا 8- بار) و افزايش طول دوره پيري زودرس اندازه صفات فوق كاهش معني داري يافت. همچنين ميزان هدايت الكتريكي در شاهد كمترين و در همه تيمارهاي پيري زودرس بيشترين بود. همين‌طور شاخص بنيه بذر بيشتر از درصد جوانه زني تحت تاثير تيمارهاي تنش آبي و پيري زودرس قرار گرفت.

The research was carried out for considering the effect of water stress and accelerated ageing on several physiological characteristics of pinus brutia seeds including germination percent, mean germination time, germination speed, germination energy and vigor index. Seeds were arranged in petri dishes with 4 replications in completely randomized design with five levels of water potential and five levels of accelerated ageing factor. Water potentials of the germination substrates (0, -2, -4, -6 and -8 bars) were produced using PEG-6000 solutions and seeds involving accelerated ageing treatment were exposed to 40 °C and relative humidity of 100 percent for zero, 24, 48, 72 and 96 hours. Then seeds were kept for 37 days in germinator (16 h photoperiod at 1000 lux and at 20 ± 0.5°C). For measuring Electrical Conductivity (EC) test, seeds selected from all of accelerated age treatments exposed to 25 °C in incubator for 24 hours. The results indicated that water stress and accelerated ageing had significant effect on seed physiological characteristics. Decreasing water absorption potential from 0 to -8 bars and increasing ageing period significantly reduced most of the seed physiological characteristics. The EC values were the least and highest in control samples and accelerated ageing treatments, respectively. Vigor index was more affecting water stress and accelerated ageing than germination percent.