گزينش ژنوتيپ‌هاي برتر سياه تاغ در شرايط اقليمي سمنان

تاغ ازجمله مهمترين گونه هاي گياهيست كه در سطح وسيعي در امر بيابان‌زدايي مورد استفاده قرار گرفته است. ويژگي‌هاي مطلوب اين گياه و سازگاري بالاي آن در مناطق خشك باعث گرديده كه هر روز بر دامنه كشت آن افزوده شود. از آنجايي‌كه اين گياه علوفه خوبي در فصل پاييز و زمستان براي دام فراهم مي‌كند و با توجه به ميزان پروتيين موجود در آن مي‌توان از آن علاوه بر اهداف زيست‌محيطي براي توازن جيره غذايي دام و با اهداف توليد گوشت استفاده كرد. در اين بررسي نتاج حاصل از 29 ژنوتيپ تاغ كه از 4 استان كشور جمع‌آوري شده بودند، در قالب طرح بلوك كامل تصادفي با سه تكرار در استان سمنان مورد مطالعه و بررسي قرار گرفتند. صفات ارتفاع گياه، مساحت تاج‌‌پوشش، قطر يقه، فاصله يقه تا اولين انشعاب، ميزان بذر، زنده‌ماني گياه، آلودگي به موريانه و آلودگي به پسيل آماربرداري شد. تجزيه خوشه‌اي و تجزيه به مولفه‌‌هاي اصلي در بررسي داده‌‌هاي حاصل مورد استفاده قرار گرفت تا ضمن ارزيابي كيفي تنوع موجود در بين ژنوتيپ‌هاي مورد مطالعه، ژنوتيپ‌هاي برتر نيز براي استفاده در اهداف اصلاحي ازجمله احداث باغ بذر مورد شناسايي قرار گيرند. در ضمن طي اين بررسي 11 ژنوتيپ برتر گزينش گرديدند.

Haloxylon aphyllum is an important plant species, which is widely used in sand dune fixation. Desirable characteristics of the species and high compatibility to arid areas caused the species to be increasingly planted in the areas. Since the species produces suitable high protein forage for livestock, during winter and autumn seasons, it could be used in livestock production as well as environment concerns. The research was carried out on progenies of 29 Haloxylon aphyllum genotypes, collected from four different sites, during 1998-2003 to select desirable genotypes, in Semnan province, using a randomized block design with three replications. Plant height, canopy cover, collar diameter, first lateral branch height from collar, seed production, pecil and trips resistance were recorded on the single plants. Cluster analysis and principal components analysis were used to evaluate qualitative variation between the studied genotypes in order to select the elite genotypes of the species to be used in breeding purposes, including seed orchard establishment. Eleven elite genotypes were detected based on the results of the experiment.