بررسي نسبت افزايش فراواني خانواده و برخي عوامل مرتبط با آن با استفاده از مدل رگرسيون لجستيك چندگانه در بوشهر

A survey on parity progression ratio in Bushehr and specifying factors that are affected it on the basis of multiple logistic regression models in 2005.

زمينه و هدف : براي ارزيابي نيروي انساني و برنامه ريزي هاي جمعيتي در سطح كلان، اطلاع از ميزان و خصوصيات جمعيتي بسيار مهم است. افزايش جمعيت مستقيماً به ميزان باروري زنان در جامعه بستگي دارد. براي كنترل جمعيت و رسيدن به شاخص NRR=1 (Net Reproduction Rate، ميزان خالص تجديد نسل)، مي بايست هر خانواده حداكثر 1 الي 2 فرزند داشته باشد. لذا در خانواده هايي كه بيش از 2 فرزند دارند مي بايست به دنبال عوامل مداخله گر بود و تا حد امكان آنها را مهار كرد تا از رشد بي رويه جمعيت كاسته شده و به يك جمعيت ايستا كه رشد جمعيت ثابت و نسبتاً پاييني دارند، دسترسي پيدا كنيم. بنابراين اين مطالعه، در بوشهر كه هنوز هم الگوي ازدواج سنتي رواج دارد، سعي در بررسي عوامل مرتبط با رشد فراواني خانواده خواهد داشت. روش بررسي: در اين مطالعه مقطعي تعداد 500 زن ازدواج كرده بالاي 45 سال ساكن بوشهر به روش نمونه گيري دو مرحله اي انتخاب شدند. بدين ترتيب كه ابتدا بوشهر را به 23 بلوك فرضي 1000 خانواري تقسيم كرده و سپس 20 نقطه را به طور كاملاً تصادفي انتخاب و از هر نقطه 25 خانوار وارد مطالعه كرديم. ابزار گردآوري داده ها پرسشنامه بوده كه از طريق مصاحبه با مادر و يا سرپرست خانوار توسط پرسشگر آموزش ديده تكميل شده است. اطلاعات پرسشنامه پس از جمع آوري كد گذاري و با نرم افزار SPSS13 مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. براي محاسبه ميزان رشد فراواني خانواده از روش كهورت و براي بررسي ارتباط متغيرها با يكديگر از آزمون كندالT، كاي- دو روند و براي بررسي عوامل مرتبط با احتمالات بچه زايي از رگرسيون لجستيك استفاده كرده ايم. يافته ها: در اين مطالعه181 نفر (2/36درصد) از زنان بي سواد، 229نفر (8/45درصد) داراي تحصيلات ابتدايي و راهنمايي و90 نفر (18درصد) داراي تحصيلات متوسطه و بالاتر بودند. حدود 2/85 درصد (426نفر) زنان مورد بررسي غير شاغل و 8/14درصد (74نفر) آنان شاغل بودند .456 نفر(2/91 درصد) از زنان مورد بررسي سن اولين ازدواجشان كمتر از 25 سال بوده و196 نفر (2/39 درصد) آنان سن اولين حاملگيشان زير 20 سال بوده است. احتمال رسيدن به اولين فرزند در بوشهر برابر 98/0 و احتمال رسيدن به فرزند دوم، سوم، و چهارم به ترتيب برابر با 92/0، 81/0، و 72/0 بود. در اين مطالعه مشاهده گرديد كه عاملي مانند سن اولين ازدواج در احتمال رسيدن به اولين فرزند تاثير منفي و عواملي مانند تحصيلات زن و داشتن فرزند فوت شده تاثير مثبت داشت. عاملي مانند داشتن فرزند فوت شده در احتمال رسيدن به دومين فرزند اثر افزايشي و عواملي مانند تحصيلات زن، سن اولين حاملگي و سن اولين ازدواج اثر كاهشي داشت. نتايج حاكي از آن است كه داشتن فرزند فوت شده در احتمال رسيدن به سومين فرزند تاثير مثبت و عواملي مانند سن اولين حاملگي، سن اولين ازدواج و تحصيلات زن و شوهر تاثير منفي دارد. همچنين مشاهده شد كه جنسيت فرزند و داشتن فرزند فوت شده در احتمال رسيدن به چهارمين فرزند اثر افزايشي و عواملي مانند تحصيلات زن، شغل زن، تحصيلات شوهر، و سن اولين حاملگي زن اثر كاهشي دارد. نتيجه گيري: با توجه به احتمال بالاي رسيدن به سومين و چهارمين فرزند، به نظر مي رسد كه كنترل جمعيت خانواده در بوشهر، در چند دهه گذشته، به خوبي از سوي خانواده ها رعايت نشده است.

Background and Aim:To assess of human force and population’s programming at high level, is very important that we know rates and characteristics of population. Growth of population has direct relationship with fertility rate of women in community. To control of population and arrive to index of N.R.R.(Net reproduction rate) equal to one ,each family must be has one or tow children .Thus ,in families that they have more over tow children, we must be search about factors affected and attempt to reduce of population’s growth , until arrive to a stationary population. Materials and Methods: The cross-sectional study upon 500 women that are married and have 45 years old and more in Bushehr. Tow-stage random sampling was used in this study. First, Bushehr divided into 23 hypothesis blocks of 1000 households and thus, 20 points from each of blocks were selected by chance. Also, from each of 20 pointes, 25 families were selected by chance. In this study, a questionnaire was used for collecting of data, that questioners were asked of chief of households. The data was analyzed with SPSS package version 13. To find relationship between variables together and with response variable , was used kendall’s tau test and chi-square for trend test. The multiple-logistic regression was used to find factors affected on parity progression ratios. Results:In this study 181 persons(36.2%) of women had illiterate, 229 persons(45.8%) had primary education and 90 persons(18%) of them had high and more education .The age of the first marriage of 456 persons(91.2 %) of women were under 25 years old and the age of the first pregnancy of 196(39.2 %) of them were under 20 years old. Probability of arrive to the first child in Bushehr was equal 0.98,and probability of arrive to second, thirst and fourth children was equal 0.92,0.81 and 0.72 respectively. This study shows that the factor like the age of the first marriage of women has a negative effect on PPR (parity progression ratio) from zero to one child, and the factors like the women’s education and having a dead child have a positive effect on it. The results indicate that the factor like having a dead child has increasing effect on PPR from one to tow children, and the factors like the women’s education, the age of the first pregnancy and marriage have a decreasing effect on it. In this research it is observed that having a dead child has a positive effect on PPR from tow to three children, and the factors like the age of the first pregnancy and marriage, education of women and their husbands have a negative effect on PPR from tow to three children. Also it is observed that sexually and having a dead child has increasing effect on PPR from three to four children, and the factors like, the women’s education, job and education of husband , and the age of the first pregnancy of women have decreasing effect on PPR from three to four children. Conclusion: The results indicate that probability of arrive to third and fourth children are high. Thus it is show the controlling of family planning in Bushehr dose not good carry out within families belong lately decades. Key words :Fertility, Parity Progression Ratios, Birth Order, Multiple-logistic regression, Bushehr