بررسي فراواني مواجهه با عوامل خطرساز در طول دوره خدمت كاركنان آزمايشگاههاي تشخيص طبي بيمارستان هاي تابعه دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي- درماني تهران در سال 4-1383

Evaluation of accidental exposures in laboratoriesʹʹ personnel in Teaching Hospitals of Tehran University of Medical Sciences(TUMS) during 2004 to 2005

زمينه و هدف: خطر ابتلا به بسياري از بيماري هاي عفوني وحوادث شغلي، پرسنل مراكز بهداشتي- درماني، خصوصا كاركنان آزمايشگاههاي تشخيص طبي را تهديد مي كند. عوامل متعددي در بالا بردن شانس ابتلا به اين گونه از بيماريها دخيل هستند. برخي از اين عوامل، تنها مختص آزمايشگاه نبوده و جنبه عمومي دارند براي مثال، خطر برق گرفتگي، آتش سوزي و سوختگي (با اسيدها و بازهاي قوي) از اين جمله هستند. در مقابل دسته ديگري از عوامل خطر ساز، مربوط به آزمايشگاههاي تشخيص طبي است كه متاسفانه آمار دقيقي از اينگونه موارد مواجهه در كشور موجود نيست. هدف اين مطالعه بررسي ميزان مواجهه كاركنان آزمايشگاههاي تشخيص طبي، بيمارستان هاي تابعه دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي- درماني تهران بين سالهاي 1383 تا 1384 هست. روش بررسي: اين مطالعه بنيادي و از نوع مقطعي بوده كه مواجهه با عوامل خطر را در تمامي كاركنان آزمايشگاههاي تشخيص طبي شاغل در 15 بيمارستان تابعه دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي- درماني تهران( 416 نفر) در سال 1383 را مورد بررسي قرار داده است. اطلاعات مورد نظر از طريق پرسشنامه اي كه علاوه بر سيوالات زمينه اي حاوي 16 سوال مختلف در مورد خطرات شغلي خاص كاركنان آزمايشگاهها مانند رفتن سوزن به دست ها، شكستن لام در دست ها و سوانح ناشي از آن بود جمع آوري شد. داده ها پس از جمع آوري با آزمون آماري كاي دو و نرم افزار SPSS مورد آناليز قرار گرفتند. يافته ها: نتايج اين مطالعه نشان داد كه بطور كلي ميزان مواجهه پرسنل آزمايشگاهي بيمارستان هاي تابعه دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي- درماني تهران با جنس (p=0.51)، مدرك تحصيلي p=0.11) ) و سن (p=0.09) آنان ارتباط ندارد. از سوي ديگر، سابقه كار افراد بر شانس آنان براي مواجه با عوامل خطر مرتبط است و بطور كلي افرادي را كه داراي سابقه كار بين 5 تا 10 سال بودند شانس مواجه آنان با عوامل خطر كمتر بود ((p < 0.05. نتيجه گيري:. اگر چه سن، جنس و مدرك تحصيلي در شانس مواجه افراد با عوامل خطر بي تاثير بود ولي سابقه كار كم و يا سابقه كارخيلي زياد كه در هر دو مورد موارد سهل انگاري در كار، زياد به چشم مي خورد موجب افزايش شانس مواجه با عوامل خطر دركاركنان آزمايشگاهها مي گردد.

Background and Aim: The risk of infectious diseases in laboratoryʹs personnel is high and several factors can increase these risk. Some of these factors are general, such as burning (with stray acid and base) and electric shock hazards. Which are not exclusive for laboratories. In other hand some several risk factors such as burning liquids are exclusive for laboratories. And there is limited information available about them. Materials and Methods: This cross-sectional study was designed to evaluate accidental exposures of all laboratories personnel of Teaching Hospitals of Tehran University of Medical Sciences during 2004- 2005. We selected 416 laboratories personnelʹs in 15 different teaching hospitably TUMS for our study. The data were collected using a questionnaire and SPSS software was applied for data analysis. Results:There was no significant association between accidental exposures with gender (p=0.51), educational level (p=0.11) and age (0.09) of laboratories personnel. But, accidental exposures were lower among those who had job experience between 5 to 10 years (p < 0.05) compare to less than 5 years or more than 10 years job experience. Conclusions:Although age, gender and educational level of laboratories personnel did not influence their exposure to laboratoryʹs accidents, little or extensive job experience may increase accidental exposures among them. Key words: Laboratoryʹs personnel, Accidental exposures, safety in laboratory