بررسي اثر عصاره‌هاي الكلي گياه گزنه (Urtica dioica L.) بر تعدادي باكتري‌هاي گرم منفي و گرم مثبت

Determination of Antimicrobial Activity of Various Extracts of Stinging Nettle (Urtica dioica)

مقدمه: گزنه‌(Urtica dioica L.) گياهي از خانواده Urticaceae كه در كشورمان داراي كاربردهاي فراواني در درمان درد مفاصل و سرماخوردگي دارد. گياه گزنه به فراواني در شمال ايران و در سايه درختان و نزديك به نهر آب‌ها يافت مي‌شود. هدف: هدف از اين تحقيق، بررسي خواص ضد‌ميكروبي عصاره‌هاي الكلي گياه گزنه بر روي تعدادي از باكتري‌هاي گرم منفي و مثبت و همچنين مخمر و قارچ (از نوع بيماري‌هاي پوستي) بود. روش بررسي: اين تحقيق به صورت in vitro طراحي شد و از دو روش استخراج به منظور مقايسه و عصاره‌گيري پودر گياه گزنه استفاده شد. خاصيت ضد‌ميكروبي عصاره‌هاي گزنه ابتدا به روش انتشار پليت در محيط مولر- هيلتون آگار بررسي شد و حداقل غلظت كشنده (MIC) ‌و مهاركنندگي (MBC) با استفاده از درصد غلظت‌هاي مختلف عصاره تعيين شد. نتايج: مقايسه عصاره‌هاي به دست آمده از دو روش استخراج‌گيري نشان داد كه روش اول (استفاده از حلال‌هاي غيرقطبي تا قطبي) تاثير بيشتري بر روي اثر مهاري رشد ميكروب‌ها از جمله باكتري‌ها داشته و غلظت 100 ميلي‌گرم بر ميلي‌ليتر در بيشتر عصاره‌ها به طور معني‌داري توانسته اثر مهار بر روي رشد‌ باكتري‌هاي گرم مثبت داشته باشد. در اين ميان حداقل غلظت مهاركنندگي باكتري‌هاي باسيلوس سرئوس، باسيلوس سوبتيليس و ويبريو پاراهمولايتيكوس به ترتيب 33/8، 33/8 و 13/0 ميلي‌گرم بر ميلي‌ليتر بود. اكثر عصاره‌هاي گياهي در اين آزمون، اثري بر روي مهار رشد ميكروب‌ها نداشتند. نتيجه‌گيري: يافته‌هاي اين مطالعه نشان از عدم رشد دو باكتري مهم فساد مواد غذايي (Bacillus cereus و‌Vibrio parahaemolyticus) شد و مي‌توان چنين نتيجه گرفت كه عصاره‌هاي به دست آمده از روش اول (قطبي به غيرقطبي) كارايي بيشتري نسبت به روش دوم نشان داده است.‌

Background: Urtica dioica, or stinging nettle, is traditionally used in much frequency in northern Iran. A total of nine extracts were prepared using different organic solvents and by two extraction methods, either by using soxhlet extractor or sequential partitions. The antibacterial and antifungal activities of crude extracts were tested. Objective: The main purpose of this study was to determine and compare two methods of extraction and the ability of different kinds of U. dioica crude extracts to inhibit various pathogenic microorganisms. Methods: A selection of extracts that showed any activity was further tested for the minimal inhibitory concentrations (MIC) on nutrient agar and minimal bactericidal concentrations (MBC) on Muller-Hilton agar. Results: Only one extract, ethyl acetate extract of Method II (EAE II) was moderately active against Bacillus cereus, Bacillus subtilis, Vibrio parahaemyticus were 8.33, 8.33 and 0.13 mg/ml for both MIC, respectively. All others were practically inactive. Conclusion: Our finding showed that the method I had high effect on food poisoning bacterial than the method II especially against Bacillus cereus and Vibrio parahaemolytiucus.