مطالعه اثر ضد‌باكتريايي عصاره‌هاي آبي و الكلي گلبرگ زعفران بر برخي از باكتري‌هاي بيماريزاي غذايي

Antibacterial Effect of Aqueous and Alcoholic Extracts from Petal of Saffron (Crocus sativus L.) on some Foodborne Bacterial Pathogens

مقدمه: با توجه به نگراني‌هاي عمومي درخصوص عوارض نگهدارنده‌هاي شيميايي، تمايل به مصرف محصولاتي است كه فاقد نگهدارنده هستند و يا در آنها از نگهدارنده‌هاي طبيعي مثل اسانس‌ها و عصاره‌هاي گياهي استفاده شده است. هدف: در اين مطالعه اثر ضدباكتريايي عصاره آبي، اتانولي و متانولي گلبرگ زعفران بر باكتري‌هاي استافيلوكوكوس اوريوس، سالمونلا تيفي موريوم، اي كولاي O157:H7، ليستريا مونوسايتوژنز و باسيلوس سريوس مورد بررسي قرارگرفت. روش بررسي: در آزمايش غربالگري حساسيت باكتري‌هاي مورد مطالعه به روش انتشار ديسك بررسي شد. حداقل غلظت بازدارنده (MIC) به روش آگار دايلوشن و براث ميكرودايلوشن مورد مطالعه قرار گرفت. نتايج: در روش انتشار ديسك سالمونلاتيفي موريوم حساس‌ترين باكتري و استافيلوكوكوس اوريوس و اي كولاي مقاوم‌ترين باكتري تعيين شد. حداقل غلظت بازدارنده هر سه عصاره مورد مطالعه در مورد تمام باكتري‌هاي تحت آزمايش در روش آگار دايلوشن 40 ميلي‌گرم در ميلي‌ليتر محاسبه شد. براساس نتايج به دست آمده ميزان MIC عصاره‌هاي آبي و متانولي در روش ميكرودايلوشن براي تمام باكتري‌هاي فوق 40 ميلي‌گرم در ميلي‌ليتر محاسبه شد، در حالي كه MIC عصاره اتانولي در مورد استافيلوكوكوس اوريوس، باسيلوس سريوس و ليستريا مونوسايتوژن 40 ميلي‌گرم در ميلي‌ليتر و براي باكتري‌هاي‌ سالمونلاتيفي موريوم‌ و اي كولاي O157:H7 بيشتر از‌ 40 ميلي‌گرم در ميلي‌ليتر محاسبه شد.‌ نتيجه‌گيري: مطالعه حاضر نشان داد كه عصاره‌هاي گلبرگ زعفران مي‌تواند به عنوان نگهدارنده طبيعي بر ضد ‌باكتري‌هاي فوق مورد استفاده قرار گيرد و استفاده از اين عصاره‌ها را در مواد غذايي پيشنهاد مي‌نمايد.

Background: Health concerns due to adverse effects of chemical preservatives have increased public interest to consuming preservative-free products or product containing natural preservatives such as plant extract and their essential oils. Objective: In this study the antibacterial effect of aqueous, ethanolic and methanolic extracts from petal of saffron against the most important foodborne pathogens salmonella typhimurium, Listeria monocytogenes, E. coli O157: H7, Bacillus cereus and Staphylococcus aureus were evaluated. Methods: Disk diffusion method was done to screen bacterial sensitivity. The minimum inhibitory concentration (MIC) of extracts were evaluated by agar dilution and broth microdilution method Results: The most sensitive strain to extracts was S. typhimurium, and the most resistant strains were S. aureus and E. coli O157:H7. MICs of all extracts were estimated 40 mgml-1, against all bacteria using agar dilution method. The aqua and methanolic extracts showed antimicrobial activity against all of bacteria by broth microdilution and MIC estimated 40 mgml-1, however MIC of ethanolic extracts estimated 40 mgml-1 for L. monocytogenes, S. aureus and B. cereus, while the MICs for S. typhimurium and E. coli O157:H7 were estimated > 40 mgml-1. Conclusion: The results of this study revealed that the studied extracts might be potential sources of natural antimicrobial agents, and propose their potential application in food system as a natural preservative.