ارايه يك مدل برنامه‌ريزي آرماني براي ارزيابي عملكرد كتابخانه‌هاي عمومي استان‌هاي كشور

Presentation of a Goal Programming Model for Performance Evaluation of Public Libraries in the Countryʹs Provinces

عملكرد سازماني همواره اثر قابل‌ملاحظه‌اي بر فعاليت‌هاي سازمان دارد و روش‌ها و ابزار ارزيابي دقيق عملكرد همواره يكي از مباحث مهم در تحقيقات سازماني و دانشگاهي است. بنابراين، وجود مدلي به‌منظور ارايه بازخورد در جهت بهبود عملكرد مراكز مختلف سازمان‌ها و دستيابي به ابزاري جهت برآوردن اين نياز سازمان‌ها، بسيار ضروري و منطقي به‌نظر مي‌رسد. هدف از اين پژوهش، طراحي مدل ارزيابي عملكرد كتابخانه‌هاي عمومي استان‌هاي كشور است. بررسي حاضر از نوع كاربردي، از نظر زمان، تك‌مقطعي و از نظر شيوه اجرا، توصيفي- رياضي است. اساس مدل‌سازي در اين پژوهش، فنّ تحليل پوششي داده‌ها بوده است، ولي به‌منظور افزايش دقت در ارزيابي عملكرد كتابخانه‌هاي عمومي استان‌هاي كشور و شناسايي دقيق واحدهاي كارا و ناكارا، از يك مدل كه از تركيب فنّ تحليل پوششي داده‌ها و برنامه‌ريزي آرماني طراحي و ساخته شده است، استفاده و عملكرد كتابخانه‌هاي عمومي استان‌هاي كشور از منظر مدل تركيبي سنجيده شده است. نتايج حاصل از اجراي مدل تركيبي نشان داد كه از مجموع 30 استان كشور در سال 1387، كتابخانه‌هاي عمومي 3 استان خراسان جنوبي و خراسان شمالي و مازندران كه معادل 10 درصد استان‌هاي كشور است، در اين زمينه داراي كارايي يك بوده‌اند.

Performance assessment is a critical issue in organizations and academic researches. Libraries especially public libraries as the most important information sharing centers in society need a good model for performance appraisal. This appraisal is beneficiary for differentiating efficient centers from inefficient centers and suggesting good strategies for improving inefficient centers. In this research, data envelopment analysis (DEA) and goal programming (GP) combined for performance appraisal of public libraries in provinces and identifying efficient and inefficient centers. The results of implementing the model compound showed that of total 30 provinces in 2008, the public library of three provinces, i.e., South Khorasan, North Khorasan, and Mazandaran provinces, that are equivalent to 10 percent of the country, have been efficiency 100 percent.