مطالعه وضعيت اقتصادي اشكانيان در دوران مهرداد اول و مهرداد دوم، براساس آزمايش سكه هاي نقره(يك درهمي) بوسيله دستگاه XRF

A Study on Parthians Economy Base on XRF Analysis of Silver Coins During Mitridat I and Mitridat II

مطالعه وضعيت اقتصادي اشكانيان در دوران مهرداد اول و مهرداد دوم، براساس آزمايش سكه هاي نقره(يك درهمي) بوسيله دستگاه XRF چكيده سكه هايكي از شاخص ترين داده هاي باستان شناختي براي مطالعه دوره طولاني اشكاني ـ كه اطلاعات كمي در ارتباط با آن وجود دارد ـ به شمار مي روند. تجزيه عنصري سكه ها و تعيين مقدار عناصر بكار رفته در آنها رابطه ي مستقيمي با وضعيت اقتصادي ـ سياسي دوره ي ضربشان دارد. در اين پژوهش 12 نمونه سكه ي نقره يك درهمي مهرداد اول (نمونه هاي1-8) و مهرداد دوم (نمونه هاي9-12) بوسيله ي دستگاه XRF آناليز شد. نتيجه ي آزمايش مذكور نشان داد كه در دوره ي مهرداد اول مقدار نقره موجود در سكه ها بين 869/96 تا 863/90 درصد است. اين ميزان بالاي نقره در سكه هاي اين پادشاه اشاره به توان بالاي اقتصادي اشكانيان دارد كه نتيجه تصرف راههاي تجاري بين النهرين و غنايم حاصل از غارت معابد غني اليمايي بوده است. در آزمايش نمونه هاي مربوط به مهرداد دوم مي بينيم كه ميزان نقره در سكه هاي اين پادشاه از 671/95 تا 995/65 درصد در نوسان است. كاهش چشمگير درصد خلوص نقره بكار رفته در سكه هاي اواخر حكومت مهرداد دوم را مي توان در راستاي استقلال گودرز، تسلط وي بر بابل و راههاي تجاري آن و همچنين از دست رفتن شوش در اواخر حكومت مهرداد تفسير كرد. با از دست رفتن اين مناطق پر درآمد تجاري، پارتيها در اين برهه زماني از لحاظ اقتصادي دچار مشكل شدند. بهمين خاطر ضرابخانه ها به دليل كمبود منابع مورد نياز، درصد نقره را كاهش داده و عنصر كم بهاي مس را افزايش داده اند.

A Study on Parthians Economy Base on XRF Analysis of Silver Coins During Mitridat I and Mitridat II M. Sabzali1, A. Goudarzi2, M. Khazaei Kouhpar1, Dr. F. Khademi Nadoushan3, Abstract Due to the lack of enough information for studying the long period of Parthians, the coins are the best sources of information. There is a direct relation between elemental analysis of coins and the economic and political conditions at the period of their minting. In the current study, 12 silver coins including 8 samples from the period of Mitridat I and 4 samples from the period Mitridat II are analyzed using XRF. This test showed that at the period of Mitridat I the amount of silver in the coins was 90/863 to 96/869 percent. This large amount of silver in the coins indicates the opulence of Parthians which was the outcome of mastering the Mesopotamia trading path and pillages obtained by plundering the rich temples of Elimaid. The test on the samples of Mitredat II period reveals that the amount of silver in the coins varies from 95/671 to 65/995 percent. This significant reduction in silver content from last years of Mitriedat II period is the result of Gutares independence (who overpowered Babel and its trading path) and losing Susa. Losing these rich areas caused economic problems for Parthia ns at that period. Due to the shortage of silver, mints decreased the amount of silver used in the coins and replaced it with copper.