واكاوي بسترهاي شكل‏گيري شخصيت علمي و ديني علّامه طباطبايي

An Inquiry into Conditions for the Formation of ʹʹAllamah Tabatabaiiʹʹs Scientific and Religious Personality as the Grounds for Achieving Religious Knowledge

علّامه طباطبايي يكي از مشاهير و متفكران بزرگي است كه با غور در دين مبين اسلام، طرق متفاوتي را در نحوه فهم دين به جهانيان عرضه داشت. مقاله حاضر با سيري در گذشته اين مرد الهي و آثار برجاي مانده از او و شاگردانش، بسترها و زمينه‏هايي كه اين عالم رباني را به سمت شكل‏گيري معرفتي عميق در دين سوق دادند را احصا نموده، به بررسي آنها مي‏پردازد. در اين ميان، ويژگي‏هاي شخصيتي و نوع تربيت ايشان كه نمونه بارز تربيت اسلامي است، نقش مهمي را در اين حركت دارند. در اين پژوهش كه با روش توصيفي ـ تحليلي صورت گرفته، عوامل متعددي در شكل‏گيري شخصيت علمي و ديني علّامه موثر دانسته شده است كه در اين ميان تاثيرات خانواده، استادان و همراهان وي از برجستگي افزون‏تري برخوردارند، هرچند كه امدادهاي غيبي در حيات ايشان نيز جايگاهي ويژه را به خود اختصاص داده است. شرايط فرهنگي و معرفتي دوران حيات او نيز از جمله عوامل ديگري است كه به حركت ايشان در معرفت ديني جهتي خاص دادند.

ʹAllamah Tabatabaii is a famous and great thinker who, through deliberating on the manifest religion of Islam, presented to the world different methods of understanding religion. Reviewing the past of this godly figure, and the works left by him and his students, the present paper examine the conditions of the development of the deep religious knowledge of this godly scholar. Also, his personality traits and kind of education which he received and which serves as a good example of Islamic education, have important role in this regard. Using a descriptive-analytical method, the author views that there are several influential factor behind the formation of ʹAllamah Tabatabaiiʹs religious and scientific personality and refers to the effects of his family, teachers and companions as the more salient factor, apart from the aid of the Unseen which had especial significance in his life. Cultural and epistemological contexts of his time also contributed to orientating his movement towards religious knowledge.