بررسي ارتباط تلفات ماهي فيتوفاگ با برخي از فاكتورهاي محيطي استخرهاي پرورش ماهي مجتمع پرورش ماهي آزادگان

Investigating relationship between silver carp Mortality and some environmental factors in fish culture ponds of Azadegan Farming Complex

اين تحقيق به مدت 9 ماه (دي ماه 1387 تا مهر ماه 1388) در فواصل زماني 15 روز يك بار از آب استخرهاي پرورش ماهي در مجتمع پرورش ماهيان گرمابي آزادگان، از 3مزرعه با سابقه تلفات در چند ساله اخير و يك مزرعه به عنوان شاهد، نمونه برداري انجام شد. فاكتورهاي فيزيكي و شيميايي آب از جمله دما، pH، اكسيژن محلول، آمونياك، نيتريت و فسفر كل اندازه گيري شد. شناسايي و شمارش فيتو پلانكتون نيز صورت گرفت. در اين مطالعه تنوع جمعيت فيتوپلانكتون از 2 جنبه كمي و كيفي مورد بررسي قرار گرفت. جمعاَ 28 جنس از 4 شاخه ي جلبك هاي سبز (Chlorophyta) ، جلبك هاي سبز – آبي (Cyanophyta) ، دياتومه ها (Bacillariophyta) و اگلنوفيتا (Euglenophyta) شناسايي شدند. Chlorophyta با داشتن 12 جنس، بالاترين تعداد تنوع جنس هاي فيتو پلانكتوني را به خود اختصاص داد. نتايج حاصل از ANOVA بين تعداد فيتوپلانكتون شناسايي شده و شمارش شده در استخرهاي پرواري نشان داد كه بين مزرعه شاهد و ساير مزارع تفاوت معني داري وجود ندارد (05/0 P > ). ميزان نيتريت در استخرهاي بچه ماهي (نمونه برداري در ماههاي دي تا فروردين) بطور متوسط 19/0 ميلي گرم در ليتر با انحراف معيار 10/0 بود. در طي اين 4 ماه نمونه برداري در تعدادي از ماهها داراي تفاوت معني دار بود (05/0 P < ). در استخرهاي پرواري، فاكتورهاي فيزيكي و شيميايي مانند: اكسيژن محلول، دما، آمونياك، نيتريت و فسفر كل در طول 5 ماه نمونه برداري (ارديبهشت تا شهريور)، در بعضي از ماهها داراي تفاوت معني دار هستند (05/0 P < ). اكسيژن محلول در استخرهاي پرواري در محدوده ي 8-6 ميلي گرم در ليتر، دما در محدوده ي 31-24 درجه سانتي گراد وpH در محدوده ي 2/9- 5/8 قرار داشت. ميزان نيتريت در استخرهاي پرواري مورد مطالعه در محدوده ي 01/0- 38/0 ميلي گرم در ليترتعيين شد كه بطور متوسط برابر 2/0 ميلي گرم در ليتر با انحراف معيار 08/0 بود. ميزان آمونياك در استخرهاي پرواري مورد مطالعه در محدوده ي 3/0- 5/2 ميلي گرم در ليتر قرار داشت و بطور متوسط 8/0 ميلي گرم در ليتر با انحراف معيار 05/0 بود. در بين انواع فيتوپلانكتون مشاهده شده گونه هايsp. Phormidium وsp. Aphanizomenon از فيتوپلانكتون سبز- آبي نيز مشاهده شد كه به عنوان گونه هاي سمي گزارش شده اند.

In the present study within nine months (from January to September) water of Azadegan freshwater ponds was sampled in every 15 days intervals (2 times monthly). Samples were taken from 4 ponds in which 3 ponds had mortality history and one pond was considered as control. Determination of physicochemical factors such as temperature, pH, dissolved oxygen, ammonia, nitrite and total phosphorus were performed and also recognition and counting of phytoplankton was done by using slide chamber and invert microscope. In this study a total of 28 genera belonging to 4 phyla of phytoplankton such as green algae (Chlorophyta), blue-green algae (Cyanophyta) , Diatoms (Bacillariophyta) and (Euglenophyta) were recognized. Most abundant phytoplankton was belonged to Cyanophyta phylum. But Chlorophyta phylum had the most variety of the genera. The one-way ANOVA test showed that there is no significant difference between phytoplankton densities in ponds. The mean NO2 concentration in wintering ponds was 0.12±0.19 that changed significantly during the season. In culture ponds the physico-chemical factors such as oxygen, pH, temperature, ammonia, nitrite and TP had changed significantly during the study. In culture ponds, the oxygen, temperature, pH, nitrite and ammonia ranges were 6-8 mg/l, 24-31 ْC, 8.5-9.2, 0.38-0.01 mg/l, 2.25-0.2 mg/l respectively. During the present study three spicies of cyanobacteria namely, Phormidium sp. , Aphanizomenon sp. and Oscillatoria sp. were identified which some other studies showed them as potential toxic or in the case of heavy bloom of Oscillatoria, there has been massive fish mortality in the ponds.