سازمان همكاري شانگهاي و عضويت دايم جمهوري اسلامي ايران

Shanghai Cooperation Organization and the Permanent Membership of Islamic Republic of Iran

ظرفيت‌هاي سازمان همكاري شانگهاي با توجه به عضويت دو عضو از پنج عضو دايم شوراي امنيت سازمان ملل (روسيه و چين) در اين سازمان، دارا بودن بيش از يك‌سوم جمعيت جهان، وسعت قابل‌توجه و توانمندي‌هاي اقتصادي، نويد يك ايتلاف بالقوه توانمند را مي دهد. جمهوري اسلامي ايران هم اكنون عضو ناظر در اين سازمان است و با توجه به درخواست اش جهت عضويت دايم در اين سازمان، به نظر مي رسد بررسي پيامدهاي عضويت ايران در اين سازمان در قالب تبيين فرصت ها و چالش هاي عضويت، بتواند سياستگذاري در ارتباط با مساله مذكور را در سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران تسهيل نمايد. اين نوشتار برآنست كه عضويت دايم ايران در اين سازمان مي تواند از چهار جنبه سياسي، امنيتي، اقتصادي و فرهنگي مورد تحليل قرار گيرد. بر اين مبنا در ابتدا به تبيين تيوريك شكل گيري و تداوم سازمان همكاري شانگهاي و سپس ضمن تحليل پيامدهاي چهارگانه عضويت جمهوري اسلامي ايران در اين سازمان، امكان يا عدم امكان عضويت دايم در شرايط كنوني در اين سازمان بررسي مي شود و در پايان مواردي به عنوان پيشنهاد براي دستگاه ديپلماسي جمهوري اسلامي ايران در اين حوزه ارايه مي گردد.

Shanghai Cooperation Organization with its two permanent members (Russia and China) of UN Security Counci, having more than one-third of the world population, vast territory and economic ability, heralds a potentially powerful coalition in the future. Islamic Republic of Iran, with its present observational role in this organization and the demand to become its permanent member, leads to certain implications which within the framework and opportunities of membership facilitate the analysis of Iranian foreign policy. In this article, we aim to assess Iranian membership in this organization on four dimensions of Iranian politics, security, economic and culture. On this basis, we, first apply theoretical explanation of the origin and continuation of Shanghai Organization. Having done that, we then study the effect of Iranian membership in this organization on four foretold dimensions. Finally, probability and improbability of permanent membership of Islamic republic of Iran will be discussed and suggestions are made to the Iranian diplomatic approaches.