مترجمان قرآن:ياري‌رسانان ديروز و امروز زبان فارسي

Quranic Persian Translators: Past and Present Supporters of Persian Language

برخي بر اين باورند كه گسترش فرهنگ اسلامي در ايرانِ اسلامي، زبان و ادب فارسي را به كناره برد و ناتوان و ناتوان‌تر ساخت. اين پژوهش با بررسي پيشينه زبان و ادب فارسي، كهن‌ترين ترجمه‌هاي قرآني و سرنوشت زبان فارسي در حوزه‌هاي سياسي، اداري و فرهنگي نگاه اين گروه را برنمي‌تابد، گرچه روند زبان فارسي در گستره سياسي، نظامي و اداري به كندي گراييد؛ ولي نيازمندي روزافزون ايرانيان در دريافت ژرف آموزه‌هاي اسلامي بويژه قرآن كريم و پيدايش مترجمان نوآفرين و واژه‌ساز، باعث رويش ادب و بالش زبان فارسي گرديد. زماني كه دانشمندان ايراني كتابهاي خود را به عربي مي‌نگاشتند و شهرياران ايراني به عربي مي‌انديشيدند و مي‌نوشتند، مترجمان وحي چراغ نيم‌مرده زبان فارسي را بالا كشيدند و مشكات وحياني بر سر دست گرفتند.

S ome believe that the spread of Islamic culture through the post-Islamic society weakened Persian language and finally put it aside. This article examines historical backgrounds of Persian language, ancient Persian Quranic translations and Persian’s fate in political, administrative and cultural domains and rejects the above opinion. True, Persian language reached a dead-end in political, administrative and cultural domains. But ever-increasing necessity of Iranian Muslims to learn Islamic specially Quranic instructions and arising of creative and Persian word-maker translators made Persian to grew up and achieve maturity. In that particular era in which Iranian scientists wrote their books in Arabic and even Iranian sovereigns thought and wrote in Arabic, it was Persian Quranic translators who kindled the torch of Persian and took it up.