پيش بيني رويش علف هرز خاك شير (Descurania sophia) وسلمه تره (Chenopodium album) با مدل هاي دمايي

Emergence Prediction of Flixweed (Descurania Sophia) and common Lambs quartes (Chenopodium album) using thermal model

به منظور بررسي زمان رويش علف هرز خاك شير و سلمه تره مطالعه اي در مزرعه دانشگاه آزاد اسلامي واحد كرج در سال 89-88 انجام شد. در اين بررسي پنج مزرعه تحت كشت جو (يك مزرعه)، چغندرقند (يك مزرعه) و گندم (سه مزرعه) مورد بررسي قرار گرفتند. در هر مزرعه بين 3 تا 5 قطعه به طور تصادفي انتخاب و در هر قطعه 3 كادر چوبي ثابت جهت شمارش گياهچه هاي علف هاي هرز نصب گرديد. در طول فصل به صورت هفتگي گياهچه هاي خاك شير و سلمه تره شمارش و حذف گرديدند. شمارش گياهچه ها تا زماني كه رويش جديد مشاهده نشد ادامه يافت. به منظور تخمين زمان رويش گياهچه هاي خاك شير و سلمه تره به عنوان متغيرهاي وابسته از روي واحدهاي دمايي موثر در رشد (GDD) به عنوان متغير مستقل، از مدل هاي لجستيك سه پارامتري، گامپرتز سه پارامتري و ويبول چهار پارامتري جهت برازش استفاده شد. نتايج نشان داد مدل گامپرتز سه پارامتري بهترين برازش را نسبت به داده ها داشت. رشد گياهچه هاي خاك شير در مزرعه جو در اوايل فصل پس از دريافت GDD 5 آغاز شده و در GDD 190 به حداكثر رشد رسيد. همچنين در مزارع گندم كه داراي كانوپي هاي مشابهي بودند روند رويش در GDD هاي نزديك به هم اتفاق افتاد. رويش گياهچه ها در اين مزراع ازGDD 60 آغاز و در260 GDDبه حداكثر رشد خود رسيد. رشد گياهچه هاي علف هرز سلمه تره در مزارع گندم روند يكساني را طي نكرد. با وجود اين تفاوت ها، علف هرز سلمه تره در طول فصل با دريافت مقدار GDD بيشتر، سريعتر از علف هرز خاك شير به نقطه اوج رشد رسيده است، كه مي تواند ناشي از فنولوژي متفاوت دو علف هرز پاييزه و بهاره باشد.

Prediction of seasonal weed seedling emergence patterns is useful in weed management programs. This study was carried out in research fields of Islamic Azad University – Karaj Branch in 2009-2010. Five crop fields were chosen including: barley, sugar beet and three wheat fields and in each fields between 3 to 5 sites selected randomly. Three quadrates were fixed in each sites for studying weeds emergence. Weeds emergence was weekly measured during growth season. Three models including logistic, gompertz, and weibull, were used to describe weed seedling emergence against thermal time. Gompertz model showed the best fit to data. Flix weed emergence in barely field started after receiving 5 GDD and reached maximum emergence after 190 GDD. Also in wheat fields with similar canopy, weed seedling emergence started in the same time. Although weed seedling emergence in these fields was started in 60 GDD and reached maximum emergence after 260 GDD, however weed seedling emergence of common Lambs quartes in wheat fields didn’t show similar patterns. In conclusion, growth rate of common lambs quartes increased to the maximum rate with receiving less GDD in compare to flixweed. This phenomenon may be related to their different phonological characteristics of two weeds.