مقدار نيترات و نيتريت در سبزيجات و صيفي‌جات مصرفي شهر كرمانشاه (سال 1389)

Nitrite and Nitrate content of fruits and vegetables in Kermanshah (2010)

زمينه: دريافت زياد نيترات و نيتريت، سلامت انسان را تهديد مي‌كند. سبزيجات و ميوه‌ها، مخصوصاً سبزيجات برگدار، منابع بزرگي از نيترات و نيتريت در رژيم غذايي انسان هستند. در ايران، تحقيقات انجام‌گرفته در مورد اندازه‌گيري نيترات و نيتريت در ميوه و سبزيجات محدود مي‌باشد و نياز است اين مساله مورد توجه قرار گيرد. هدف از انجام اين مطالعه تعيين ميزان تجمع نيترات و نيتريت در سبزيجات و صيفي‌جات مصرفي شهر كرمانشاه در سال 1389 بود. روش‌ها: مواد غذايي موردنظر طي سه نوبت نمونه‌گيري از سه منطقه اقتصادي و اجتماعي مختلف از سطح شهر كرمانشاه جمع‌آوري شدند و بر روي هر نمونه سه‌بار آزمايش تكرار شد و در نهايت 108 نمونه مورد سنجش واقع شد. آزمايشات با استفاده از دستورالعمل ارايه‌شده توسط موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران به‌شماره 4106 صورت گرفت. اطلاعات به‌دست‌آمده توسط روش‌هاي آماري آناليز واريانس تجزيه و تحليل شد. يافته‌ها: غلظت نيترات در سيب‌زميني توزيع‌شده در شهر كرمانشاه بيش از غلظت مجاز توصيه‌شده توسط سازمان بهداشت جهاني براي اين محصول بود (mg/kg4/45±7/347) (05/0P < ). سبزيجات غده‌اي، بيشترين (mg/kg2/0±3/4) و سبزيجات برگي، كم‌ترين (mg/kg05/0±25/0) مقادير غلظت نيتريت را دارا بودند. بيشترين غلظت نيترات در سبزيجات برگي (mg/kg6/50±8/673) و كم‌ترين غلظت در سبزيجات بوته‌اي (mg/kg 9/0±5/12) بود. نتيجه‌گيري: بالا بودن ميزان نيترات در سيب زميني و سبزيجات را مي‌توان به مصرف زياد كودهاي ازته، عوامل زراعي و غيره مكانيزه بودن كشاورزي ربط داد. پيشنهاد مي‌گردد كه نيترات و نيتريت سبزيجات مصرفي در فصول مختلف سال توسط معاونت دارو و غذاي دانشگاه ها مورد ارزيابي قرار گيرد.

Background: High intake of Nitrite and Nitrate may threat human health. Fruits and leafy vegetables are the major source of these chemicals in our diet. There are limited studies on Nitrite and Nitrate content of fruits and vegetables in Iranian and we need to conduct more research on daily-consumed foods. This study aimed to determine Nitrite and Nitrate contents of distributed fruits and vegetables in Kermanshah (2010). Methods: 108 fruit and vegetable samples were collected during three sessions from different socio–economic area of Kermanshah, Western Iran. Nitrite and Nitrate was assessed triplicate on each samples using Iranian standard protocols (NO.4106). Data was analyzed using one sample t-Test and ANOVA. Results: Nitrate concentration of potato was higher than the recommender level of WHO (347.7±45.4 mg/kg, p < 0.05). Leafy vegetables contained the highest and non-leafy vegetables contained lowest level of Nitrate, 673.8±50/6 and12.5±0.9 mg/kg respectively. Leafy vegetables showed lowest concentration and non-leafy vegetables showed highest concentration of nitrite 0.25±0.05 and 4.3±0.2 mg/kg respectively. Conclusion: High level of nitrate in potato and vegetables may relate to extra consumption of fertilizer, environmental factors and non-mechanical agriculture in Iran. Periodical examination of nitrite and nitrate concentration in fruits and vegetables need to perform by Food and Drug Committee supervision to increase quality of foods.