تعامل در بازيابي اطلاعات و واكاوي مدل‌هاي آن

Information Retrieval Interaction: an Analysis of Models

فرآيند جستجوي اطلاعات، فرآيندي تعاملي است زيرا كاربر بر فرآيند جستجو كنترل دارد و در اين مسير، دست به انتخاب مي‌زند. پرسش كاربر ممكن است در طي اين فرآيند با توجه به بازخوردهاي حاصل از نتايج بازيابي، يك سير تكاملي را طي كند. از طرف ديگر، درون نظام بازيابي اطلاعات، فرايندهايي وجود دارند كه به‌غير از كاربر، توسط هيچ‌يك از عناصر اين نظام (رايانه، رابط كاربري و ...) تحقق نمي‌يابند. اين مساله به‌خصوص در مورد "تعامل"، يعني فرايند اتصال كاربر به ساير عناصر نظام و قضاوت ربط، نمود بيشتري دارد. اين نوشته، نگاهي بر چيستي "تعامل" در بازيابي اطلاعات داشته است، سپس مدل سنتي بازيابي اطلاعات و نقاط قوت و ضعف آن را مرور كرده است. در ادامه، مدل‌هاي جاري بازيابي تعاملي اطلاعات (مدل اپيزودي بلكين، مدل شناختي اينگورسن، مدل چندسطحي ساراسويك، و بازخورد تعاملي اسپينك) به‌تفصيل، تفسير شده‌اند.

Information searching process is an interactive process; thus users has control on searching process, and they can manage the results of the search process. In this process, userʹs question became more mature, according to retrieved results. In addition, on the side of the information retrieval system, there are some processes that could not be realized, unless by user. Practically, this issue, is egregious in “Interaction” -i.e. process of user connection to other system elements- and in “Relevance judgment”. This paper had a glance to existence of “Interaction” in information retrieval, in first. Then the tradition model of information retrieval and its strenght and weak points were reviewed. Finally, the current models of interactive information retrieval includes: Belkin episodic model, Ingwersen cognitive model, Sarasevic stratified model, and Spinks interactive feedback model were elucidated.