ارتباط سبك دلبستگي مادر با مهارت‌هاي ارتباطي فرزندان پسرعقب مانده ذهني آموزش‌پذير

The correlation between motherʹʹs attachment style and communication skills of their educable mentally retarded sons

زمينه: در نظريه دلبستگي، رفتار مادرانه و واكنش‌هاي مادر نسبت به فرزند خود تحت تاثير سبك دلبستگي مادر قرار دارد. در رشد مهارت‌هاي ارتباطي، نقش مادر از اهميت ويژه‌اي برخوردار است. اين پژوهش با هدف بررسي رابطه سبك دلبستگي مادر و مهارت‌هاي ارتباطي دانش‌آموزان پسر عقب‌مانده ذهني آن‌ها انجام شد. روش‌ها: اين پژوهش از نوع همبستگي مي‌باشد. نمونه پژوهش شامل 127 دانش‌آموز پسر عقب‌مانده ذهني دوره راهنمايي شهر شيراز در هر سه پايه اول، دوم و سوم در سال تحصيلي 88-1387، به همراه مادران آن‌ها بود. براي جمع‌آوري داده‌هاي مربوط به سبك دلبستگي مادر از پرسشنامه سبك دلبستگي بزرگسالان (AAS) (1987) استفاده شد. داده‌هاي مربوط به مهارت‌هاي ارتباطي دانش‌آموزان پسر عقب‌مانده ذهني به‌وسيله آزمون فرعي "مهارت‌هاي ارتباطي" آزمون مهارت‌هاي اجتماعي واينلند (1965) جمع‌آوري شد. براي تجزيه و تحليل داده‌هاي به‌دست‌آمده از آزمون همبستگي اسپيرمن، تحليل واريانس و آزمون تعقيبي شفه استفاده شد. يافته‌ها: مهارت‌هاي ارتباطي دانش‌آموزان پسر عقب‌مانده ذهني با سبك دلبستگي ايمن ارتباط مثبت معنادار (001/0P < ) و با سبك دلبستگي ناايمن (اجتنابي و دوسوگرا) در مادران ارتباط منفي معنادار داشت (به‌ترتيب 031/0P= و 002/0P < ). نتيجه‌گيري: سبك دلبستگي مادران بر روي مهارت‌هاي ارتباطي فرزندان پسر عقب مانده ذهني آن‌ها تاثيرگذار است.

Background: According to the attachment theory, maternal behavior and mothersʹ reactions toward her child, is affected by her attachment style; and maternal role is important during the development of communicative skills. This study was conducted in order to find out the relation between the maternal attachment styles of mother and communicative skills of their mentally retarded male students. Methods: This study is correlational one in which a sample consisting of 127 mentally retarded male students of Shiraz in the three base first, second and third academic years of 2008-2009, along with their mothers were selected. The maternal attachment style questionnaire for collecting data on adult attachment style (AAS) (1987) was used. Data communication skills by mentally retarded male students sub-tests "communication skills" Vinelandʹs social tests (1965) were also collected. The Spearman correlation test; analysis of variance and Scheffeʹs test were used for data analyses. Results: Whereas there was a positive significant correlation between Secure attachment style of mothers with the communicative skills of mentally-retarded male students of secondary school (p < 0.001); mothers with maternally insecure attachment styles (avoidant and ambivalent), had a negative significant correlation with their sons’ communicative skills. (p=0.031 and p < 0.002, respectively). Conclusion: Attachment styles of mothers have a significant effect on the communicative skills of their mentally retarded sons.