ارزيابي شاخص هاي رشد و عملكرد دو رقم گندم (L. Triticum aestivum) در رقابت با علف هاي هرز چاودار (L. Secale cereale) و خردل وحشي (L. Sinapis arvensis)

Investigation of growth indices and yield of two wheat) Triticum aestivum L.( cultivars in competition with rye (Secale cereale L.) and wild mustard (Sinapis arvensis L.) weeds

تحقيق حاضر با هدف بررسي شاخص هاي رشدي و قدرت رقابتي دو رقم گندم (L. Triticum aestivum) در شرايط تداخل با دو گونه علف هرز باريك برگ و پهن برگ به صورت دو آزمايش فاكتوريل مجزا، در قالب طرح پايه بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در سال زراعي 88-1387 در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه بوعلي سينا همدان انجام شد. در هر دو آزمايش، ارقام گندم الوند و سايسون با تراكم ثابت450 بوته در مترمربع كشت شدند. در آزمايش اول، بذور علف هرز چاودار (L. Secale cereale) با تراكم هاي صفر، 20، 40، 60 و 80 بوته در مترمربع در بين رديف هاي گندم كشت شد. در آزمايش دوم، سطوح تراكم علف هرز خردل وحشي (L. Sinapis arvensis) 0، 8، 16، 24 و 32 بوته در مترمربع بود. نتايج آزمايش نشان داد كه افزايش تراكم هر دو گونه علف هرز سبب كاهش شاخص سطح برگ، تجمع ماده خشك، سرعت رشد محصول، دوام سطح برگ، دوام ماده خشك و عملكرد ارقام گندم شد. صفات ياد شده و عملكرد دانه رقم الوند در رقابت با هر دو گونه علف هرز كاهش كمتري نشان داد. ارتفاع رقم سايسون با افزايش تراكم علف هرز كاهش نشان داد، اما در رقم الوند چنين نبود. در تراكم هاي مورد بررسي علف هرز، تك بوته خردل وحشي نسبت به چاودار، خسارت بيشتري بر هر دو رقم گندم وارد كرد. به طور كلي، رقم الوند در تداخل با هر دو گونه علف هرز، از قدرت رقابتي بالاتري در مقايسه با سايسون برخوردار بود.

This research was investigated to evaluate growth indices and competitive ability of two wheat ) Triticum aestivum L. (cultivars in interference with two species of narrow and broad leaf weeds as two separated experiments based on a randomized complete block design with three replications at Agricultural Faculty of Bu-Ali Sina University, during 2008-2009. In both experiments, Alvand and Sayson cultivars were planted at 450 plants.m-2. In the 1st experiment, rye (Secale cereale L.) with densities of 0, 20, 40, 60 and 80 plants.m-2 were planted between wheat rows. In the 2nd experiment, wild mustard (Sinapis arvesis L.) with densities of 0, 8, 16, 24 and 32 plants.m-2 were planted. Results showed that increasing plant density in both weed species led to reduction of leaf area index, dry matter accumulation, crop growth rate, leaf area index duration, biomass duration, and yield of wheat cultivars. Mentioned traits and grain yield of Alvand showed less decrease in competition with both weed species. Sayson plant height was decreased with increasing weed density but such observation was not found in Alvand cultivar. Individual plant damage of wild mustard on two wheat cultivars was more than that of rye. Overall, Alvand competability against both weed species was more than Sayson.