بررسي اثرات مقادير و زمانهاي مختلف مصرف نيتروژن برخواص كمي وكيفي كنجد در شهرستان بهبهان

Evaluating the Effects of Amounts and Different Times of Nitrogen Consumption on Quantitative and Qualitative Traits in Sesame (Sesamum indicum L.) in Behbehan Province

جهت بررسي تاثير مقادير و زمان هاي مختلف مصرف نيتروژن بر عملكرد كمي وكيفي محصول كنجد، آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در شهرستان بهبهان اجرا شد. فاكتور اول شامل 5 سطح نيتروژن (0، 25 ،50 ، 75 و 100 كيلوگرم درهكتار) از منبع اوره و فاكتور دوم زمان مصرف نيتروژن در دو سطح بود. تيمار اول مصرف كود در دو مرحله (پيش از كشت + قبل از گلدهي) و تيمار دوم در سه مرحله (پيش از كشت + قبل گلدهي+ قبل از كپسول دهي) در مقادير مساوي مصرف شد. نتايج نشان داد كه بهترين تيمار از لحاظ عملكرد دانه و عملكرد روغن دانه مربوط به مصرف 75 كيلوگرم نيتروژن خالص در هكتار در دو مرحله بود. اثرات تيمارها، ميزان و زمان مصرف نيتروژن، همچنين برهمكنش متقابل آنها بر درصد روغن دانه معني دار نبود. در مورد برخي ازصفات كمي مثل ارتفاع بوته و تعداد شاخه هاي فرعي ملاحظه شد كه با بالا رفتن مقدار نيتروژن در اين دو صفت نيز افزايش معني داري حاصل شد. با افزايش مصرف نيتروژن در اين تحقيق درصد آلودگي بوته هاي كنجد به بيماري فيلودي و بوته ميري افزايش يافت بطوريكه حداكثر آلودگي در تيمار 100 كيلوگرم در هكتار نيتروژن خالص حاصل شد. با توجه به هدف از كشت دانه هاي روغني از جمله كنجد افزايش ميزان روغن قابل استحصال در واحد سطح است و با توجه به اينكه بهترين انتخاب براي تيمار كودي تيماري ست كه علاوه برداشتن عملكرد بالا داراي درصد روغن و عملكرد روغن بالا باشد و با هدف مصرف كمترين ميزان كود بهترين، در اين پژوهش بهترين تيمار مصرف نيتروژن در ارتباط با صفات مورد بررسي تيمار مصرف 75 كيلوگرم در هكتار نيتروژن خالص و در دو مرحله (پيش از كشت + قبل از گلدهي) معرفي شد.

In order to evaluate the effects of different amounts and dates of Nitrogen consumption on the quality and quantity of yield this experiment was carried out in a factorial experiment based on randomized complete block design with three replications in Behbehan.The first factor was Nitrogen five levels of (0, 25, 50, 75 and 100 kg ha) with an Urea source the and second factor was two levels of Nitrogen consumption on different dates.First treatment fertilizer was used in two stages (pre cultivation + pre flowering), and the second treatment in three stages (pre cultivation+ pre flowering + pre week before capsule) at equal consumption. The results showed that the best treatment in seed yield and seed oil yield was related to the consumption of 75 kg of pure Nitrogen in the two phases. In some traits such as plant height and number of sub- branch, it was observed that with the increase of Nitrogen quantity a significant increase in these two traits was obtained. The study showed, the higher use of Nitrogen increased the percentage of pollution of sesame plant death and filody. As a result,the most part of pollution was obtained at treatment of 100 kg ha-1 of pure Nitrogen. Since the best choice for fertilizer treatment is a treatment that in addition to a high operation has a high percentage of oil and oil yield, the above results and the fact that the best treatment, is a treatment that obtains best results with the lowest fertilizer consumption. In this research, the best treatment for Nitrogen use regarding traits under evaluation, the treatment that used 75 kg ha Nitrogen in two stages (pre-cultivation + pre-flowering) was introduced.