جلوه هاي مقاومت در آثار محمّد الماغوط

Issues of Resistance in Mohammad Maghoutʹʹs Poems

ماغوط(1934-2007)، شاعر و نويسنده سوري و از پيشگامان و توسعه دهندگان قصيده النثر در شعر عربي است. او از كودكي با رنج ودرد ملّت آشنا شد و در دوران نوجواني، شاهد اشغال فلسطين و اوضاع نابسامان كشور هاي منطقه بود. مشاهده اين اوضاع، نوعي روحيّه تمرّد را در شخصيّت او به وجود آورد؛ به گونه اي كه در نوع شعري وي نيز تاثير گذاشت و به قصيده النثر كه نوعي تمرّد از قوانين شعر و رعايت وزن و قافيه و عروض بود، روي آورد و از پيشگامان قصيده النثر گرديد. او به عنوان يك ناقد اجتماعي به انتقاد از وضع موجود عرب و ضعف و سستي آنها در برابر سلطه جويان و به خصوص اسراييل پرداخته است و آثار خود آنها را به وحدت و يكپارچگي و مقاومت فرا مي خواند. در تمامي آثار او، اعم از شعر، داستان و نمايشنامه، بن مايه هايي از مقاومت آشكارا به چشم مي خورد. هدف از اين مقاله، بيان و ارايه جلوه هاي مقاومت در آثار ماغوط است كه ابتدا به شرح مختصري از زندگي سياسي، اجتماعي و ادبي ماغوط مي پردازد، سپس مظاهر مقاومت را كه از مطالعه تمام آثار او استخراج شده، در سه عنوان دعوت به مبارزه و مقاومت، ماغوط و لبنان و ماغوط و فلسطين ارايه مي كند و به بيان ديدگاه هاي او در اين مورد مي پردازد تا ضمن معرّفي وي، حساسيّت او را به عنوان يك اديب عرب، نسبت به مسايل جهان عرب نشان دهد و نقش اشعار و كلما ت او را در بيدار سازي ملّت براي حفظ عزت و كرامت خود بيان نمايد.

Maghout (1934-2007), a Syrian poet and writer, came to feel the sufferings of his nation in early childhood and then witnessed the occupation of Palestine and the disconcerted circumstances of the Middle-East countries in his adolescence. This created in him such a sense of mutiny as for his poetic genre to convert into ʹQhasidat-Al-Nasrʹ, which is a violation of prosodic features. He is, indeed, a pioneer in this type of poetry. As a social critic, he denounced the trend of events and Arabsʹ indifference to the invaders specifically Israelis. He would always call the public masses to unity and solidarity for resistance. All of his works-poems, stories, plays-are highly rich in the issues of resistance. This article aimed at expressing and presenting the issues of resistance in Maghout’s works by focusing on his sociopolitical literary life. Then these issues derived from his works under three titles of invitation to fight and resistance, Maghout and Lebanon, and Maghout and Palestine were presented, expressing his viewpoint to show his sensitivity as an Arab literary scholar toward Arab world. It also analyzed his poems and words to show his role in the awakening of the nation to keep their esteem and greatness. Key words Resistance, Maghout, Palestine, Lebnan.