امكان‌سنجي اجراي روش هزينه‌يابي بر مبناي فعاليت در بودجه‌بندي عملياتي دستگاه‌هاي دولتي (مطالعه موردي: دستگاه‌هاي دولتي استان اصفهان)

Feasibility of the Implementation of Activity-Based Costing (ABC) in Operational Budgeting of Government Agencies (A Case Study of Government Agencies of Isfahan Province)

مقدمه: در اين پژوهش، عوامل موثر بر اجراي روش هزينه‌يابي بر مبناي فعاليت در بودجه‌بندي عملياتي دستگاه‌هاي دولتي استان اصفهان، بررسي شده است. روش پژوهش: مطالعه حاضر، يك پژوهش كاربردي و از نوع پژوهش‌هاي مقطعي و توصيفي- تحليلي است كه براي جمع‌آوري اطلاعات مورد نياز آن از پرسش‌نامه استفاده شده است. جامعه مورد بررسي، شامل دستگاه‌هاي دولتي استان اصفهان است كه در سال 1388 به نحوي از بودجه استاني برخوردار بوده‌اند. يافته‌ها: نتايج حاصل از پژوهش، بيانگر آن است كه در50 دستگاه دولتي استان اصفهان به غير از توان‌مندي در ارزيابي عملكرد، ساير شرايط لازم براي اجراي روش هزينه يابي بر مبناي فعاليت در بودجه‌بندي عملياتي از جمله توان‌مندي كاركنان، توان‌مندي فني، مشروعيت (مشروعيت قانوني، رويه‌اي و سازماني) و مقبوليت (مقبوليت‌ سياسي، مديريتي و همخواني مشوق‌ها)، مهيا نيست. نتيجه‌گيري: بر اساس يافته‌هاي پژوهش حاضر، در دستگاه‌هاي دولتي استان اصفهان به عنوان استان مورد مطالعه، هنوز عوامل موثر لازم براي اجراي هزينه‌يابي بر مبناي فعاليت در بودجه‌بندي عملياتي فراهم نيست. اين در حالي است كه بدون بكارگيري روش‌هاي نوين هزينه‌يابي در بودجه‌بندي عملياتي، سخن گفتن از اصلاحات در نظام بودجه‌بندي و تغيير از بودجه برنامه‌اي به عملياتي كار مشكلي است.

Introduction: This research investigated the factors affecting implementation of activity based costing (ABC) in operational budgeting of government agencies in Isfahan province. Methods: Being an applied, cross-sectional and descriptive research, this study made use of a questionnaire for gathering data. Governmental agencies that used provincial budget in Isfahan province in 1388 comprised the sample of this study. Results: The results of the study indicate that with the exception of the ability to evaluate performance, the 50 governmental agencies of Isfahan lack other necessary requirements for the implementation of activity-based costing in operational budgeting, such as personnel’s capabilities, technical ability, authority (Legal authority, procedural authority, organizational authority), and acceptance (political acceptance, managerial acceptance, incentive compatibility). Conclusion: The conclusion drawn from the current study is that governmental agencies of Isfahan province do not possess the necessary factors for implementation of Activity Based Costing in operational budgeting. Given the fact that new methods of operational budgeting, such as ABC are a must, reforms in budgeting and change of program budgeting into operational budgeting will be difficult if not impossible to perform.