گزارش مقدماتي فصل اول بررسي و شناسايي باستان شناختي دامنه هاي جنوبي البرز در محدوده شهرستان آبيك

Preliminary Report on Archaeological Survey of Southern Side of Alborz Mountains at Abyek: First Season

گزارش مقدماتي فصل اول بررسي و شناسايي باستان شناختي دامنه هاي جنوبي البرز در محدوده شهرستان آبيك دشت قزوين و ارتفاعات مشرف به آن يكي از مراكز مهم تكوين و تطور فرهنگهاي بشري فلات ايران در ادوار مختلف بوده است. تمركز مطالعات باستان شناسي دهه هاي اخير بر دشت قزوين، انجام مطالعات علمي باستان شناختي در ارتفاعات مشرف بر دشت به ويژه دامنه هاي جنوبي البرز را اجتناب ناپذير نموده است. در اين تحقيق با تلفيق نتايج حاصل از معدود پژوهشهاي باستان شناختي و مطالعات جديد مي توان تصويري از وضعيت فرهنگي منطقه در دوران مختلف پيش از تاريخي، تاريخ و اسلامي بدست داد. به اين منظور سه دهستان زياران، كوهپايه ي شرقي و غربي شهرستان آبيك و دهستان اقبال شرقي از بخش مركزي شهرستان قزوين مورد مطاله قرار گرفتند كه در آن تعداد 89 محوطه و مكان باستاني و انبوهي از آثار منقول و غير منقول ( ابزار سنگي، سفال، پيكره، آثار و اشياي فلزي و ...) شناسايي و كشف شده و در اين تحقيق مطالعه و تحليل گرديده اند. نتايج حاصل از اين تحقيق حكايت از آن دارد كه با استناد به شناسايي 7 محوطه مربوط به دوران پلرينه سنگي كه داراي آثار و ابزارهاي سنگي شاخص از دوره هاي پارينه سنگي ميانه و جديد مي باشد؛ مي توان گفت در دوران پارينه سنگي ارتفاعات اين منطقه يكي از زيستگاه-هاي مهم بشري در شمال فلات ايران بوده است. همچنين هرچند شناسايي آثار و استقرارها و مواد فرهنگي دوران مس سنگ (دو مورد) و مفرغ (سه مورد) نشان از تداوم زيست جوامع بشري در منطقه در دوران مذكور دارد، اما شناسايي تعداد زيادي محوطه ي عصر آهن (21 مورد) و اشكاني (38 مورد) نشانگر گسترش كمي و كيفي شواهد سكونت و استقرار جوامع انساني در منطقه از نيمه ي دوم هزاره دوم قبل از ميلاد تا نيمه ي اول هزاره پس از ميلاد را دارد. رونقي كه بنظر ميرسد با توجه به حجم انبوه مكانها و محوطه ها و آثار فرهنگي ادوار مختلف اسلامي (47 مورد) در طول دوره ي اسلامي همچنان تداوم داشته است.

Preliminary Report on Archaeological Survey of Southern Side of Alborz Mountains at Abyek: First Season Dr. F. Mafi? R. Akhoundi?? Abstract The Quazvin plain along with the heights that overlook it is one of the important centers of foundation and development of human culture in Iranian Flat in different eras. The focus of archeological studies in recent decades on Quazvin plain and scientific archeological studies in heights overlooking the plain especially southern mountainsides has made the Alborz mountains inevitable for study. In this research¸ the results from a number of archeological findings and recent studies can get a view of the position of the area in prehistoric eras¸ past history and the history of Islam. For this purpose¸ three villages, i.e. , Ziaran Estern and Western mountain sides of Abyek city and the village of Eastern Eghbal locating at the territory governed by central part of Qazvin were studied. We studied 89 archeological sites and also a considerable number of mentioned and unmentioned works including stone tools, sculpture, metal tools and so on were identified and discovered we dealt with them in this research. The results from this research reveal that with regard to 7 sites related to the period of Paleolithic which had stone tools and traces that are the characteristics of middle and new Paleolithic. We can say that in the period of Paleolithic the heights of this area were of the important habitats of people in the North of Iranian Flat. Although the identification of traces and cultural materials of the period of chalcolithic (2 cases) and the bronze age (3 case) show the continuation of living of people in the mentioned era, the identification of a great number of sites of Iron age (21cases) and Parthian (38 cases) shows the witnesses of habitats and settlement of human communities (Regarding both the quality and quantity of witnesses) from the second half of the second millennium B.C until the first half of millennium A.C Forwards movement regarding the vast number of sites and areas and cultural heritage of different Islamic periods (47 cases) in the course of Islamic periods that has moved ahead.