بررسي اثرات حشره‌كش‌هاي اندوسولفان، ايميداكلوپريد و ايندوكساكارب روي تخم، لارو سن سوم و شفيره‌ي بالتوري سبز Chrysoperla carnea (Neu.: Chrysopidae).

Effects of imidacloprid, indoxacarb and endosulfan on egg, third-instar larva and pupa of green lacewing Chrysoperla carnea (Neu.: Chrysopidae)

بالتوري سبز به‌دليل پراكنش جغرافيايي وسيع، سازگاري مناسب با سامانه‌هاي كشاورزي، رفتار تغذيه‌اي، قدرت جستجوگري بالا و امكان پرورش و تكثير نسبتاً آسان آزمايشگاهي يكي از گونه‌هاي مهم مورد استفاده در برنامه‌هاي كنترل زيستي است. پرورش حشرات كامل بالتوري سبز با غذاي مصنوعي و پرورش لاروها با تغذيه از تخم‌هاي شب‌پره‌ي مديترانه‌اي آرد در گلخانه‌ انجام شد. سميت حشره‌كش‌هاي ايميداكلوپريد، ايندوكساكارب و اندوسولفان روي مراحل تخم به روش غوطه‌ورسازي، لاروهاي سن سوم به روش تماسي و شفيره به روش تيمار موضعي بررسي شد. اثرهاي زيركشندگي اين حشره‌كش‌ها با تيمار لاروهاي سن سوم با دز مزرعه‌اي هر حشره‌كش، به روش سم‌شناسي دموگرافيك در دماي 2 ± 26 درجه‌ي سلسيوس، رطوبت نسبي 10 ± 60 درصد و دوره‌ي نوري 16 ساعت روشنايي و هشت ساعت تاريكي انجام شد. هيچ‌كدام از سه حشره‌كش مورد آزمايش حتي در غلظت‌هاي بالاتر از دز مزرعه‌اي، اثر تخم‌كشي قابل توجهي روي تخم بالتوري سبز نداشتند. در مرحله‌ي شفيرگي، مقادير LD50 براي اندوسولفان، ايميداكلوپريد و ايندوكساكارب به‌ترتيب 144، 33 و 21 ميگروم ماده‌ي تكنيكال به ازاي هر حشره برآورد گرديد. حشره‌كش‌ها در غلظت‌هاي توصيه‌شده‌ي مزرعه‌اي اثر كشندگي قابل توجهي روي لاروهاي سن سوم بالتوري سبز نشان ندادند، بنابراين مقادير LC50 آن‌ها براي اين مرحله‌ي زيستي تعيين نشد. اثرهاي زيركشندگي با استفاده از تيمار با دز مزرعه‌اي بررسي گرديد. از بين فراسنجه‌هاي مورد بررسي فقط نرخ توليدمثل خالص بين شاهد و تيمارها اختلاف معني‌داري داشت. با وجود اين، اختلاف بين تيمارهاي حشره‌كش معني‌دار نبود. بيشترين و كمترين ‌نرخ ذاتي افزايش جمعيت در شاهد (176/0) و تيمار ايندوكساكارب (152/0) به‌دست آمد. ترتيب سميت اين تركيبات ‌به روش سم‌شناسي حاد و دموگرافيك به‌صورت: ايميداكلوپريد < ‌اندوسولفان < ‌ايندوكساكارب تعيين شد.

The common green lacewing is a known biocontrol agent because of its wide geographical distribution, high compatibility with different agricultural systems, high searching ability and ease of rearing. Adults and larvae were reared on artificial diet and eggs of Anagasta kuehniella (Zell.) respectively. The toxicity of insecticides was assessed on eggs (dipping method), third-instar larvae (contact method), and pupae (topical application) of Chrysoperla carnea Stephens. In order to study the sublethal effects, the third-instar larvae were treated with recommended field rate of each insecticide. The effects of the insecticides were assessed using demographic toxicology methods. Rearing conditions were 26 ± 2?C, 60 ± 10% relative humidity and a photoperiod of 16: 8 h (L: D). The results revealed that the insecticides did not affect eggs even at doses higher than recommended field rates. The LD50 values, of endosulfan, imidacloprid and indoxacarb for pupal stage were estimated to be 144, 33, and 21 µg ai/insect respectively. Since the insecticides did not affect the third-instar larvae at the recommended field rate, the LC50 was not estimated for this stage. The results showed that, only net reproduction rate (R0) was significantly affected by treatments. The highest and lowest amounts of rm were 0.176 and 0.152 for control and indoxacarb treatmnets respectively. Based on both acute toxicity and demographic toxicology methods, the rate of toxicity of the tested insecticides was as follows: indoxacarb > endosulfan > imidacloprid.