تحليل پوياي اثر اصلاحات ساختاري بر بهره‌وري صنعت برق ايران

Analysis of Dynamics of the Effects of Structural Reform on the Productivity in Electricity Industry of Iran

صنعت برق ايران چهار دوره تكاملي را تجربه كرده است: مقررات‌گذاري، مقررات‌زدايي، تجديد ساختار و خصوصي‌سازي. مقررات‌گذاري نقش مديريتي و مالكيتي دولت در صنعت برق را افزايش داده و مقررات‌زدايي قوانيني كه به تداوم حضور دولت در صنعت برق منجر مي‌شد را تغيير داده و چارچوب قانوني براي حضور بخش خصوصي ايجاد كرده است. تجديد ساختار، انحصار عمودي را تفكيك وآن را به سه بخش توليد، توزيع و انتقال تقسيم و نهايتاً خصوصي‌سازي، فرايند انتقال مالكيت به بخش خصوصي را درپي داشته است. در اين مقاله به بررسي اثر اصلاحات ساختاري بر بهره‌وري صنعت برق براساس روش تحليل پوششي داده‌ها و شاخص مالم‌كوييست پرداخته شده است. نتايج تحقيق نشان مي‌دهد كه در دوره اصلاحات، بهره‌وري صنعت برق بهبود يافته است و در اين بهبود بهره‌وري، تغييرات كارايي فني نقش بيشتري نسبت به تغييرات تكنولوژيك داشته است.

Electricity industry in Iran has passed four evolutionary stages: regulation, deregulation, restructuring and privatization. Regulation increased the directorial and proprietorship role of the government. Deregulation changed the laws which had helped the continuity of the government role in electricity industry and therefore provided a legal framework for the private sector to contribute to power industry. Restructuring, disintegrated the vertical monopoly into production, transmission and distribution sectors. Privatization resulted in transferring the ownership of electricity units to non-governmental sectors. This paper tries to explain the effects of the Iranian electricity structural reform on the productivity of electricity industry by using DEA and Malmquist Index approaches. Results confirm that productivity has been improved, and show that the change in technical efficiency has contributed more than technological development to this process.