كليدواژه :
عملكرد , ماش(Mungbean) , رقم , اجزا عملكرد , تاريخ كاشت(Planting date)
چكيده فارسي :
به منظور بررسي اثر تاريخ كاشت بر عملكرد و اجزا عملكرد ارقام ماش آزمايشي در سال 1386 در منطقه دزفول انجام شد. اين تحقيق به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي و در چهار تكرار انجام شد تيمارها شامل ارقام ماش در چهار سطح بنام (V1) 8-9600- VC3، (V2) NM92 (V3) گوهر ( V4 ) 3-9-CN و تيمار تاريخ كاشت (D) درسه سطح كه شامل 1/4/1386 (D1) و 15/4/1386D2) ) و 30/4/1386 (D3 ) بودند. پارامترهاي تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن هزار دانه، عملكرد اقتصادي، عملكرد بيولوژيك، عملكرد كاه، شاخص برداشت مورد مطالعه قرارگرفتند. نتايج حاصل از آزمايش نشان داد در تاريخ كاشت اول تيرماه بيشترين عملكرد دانه، عملكرد بيولوژيك و عملكرد كاه به ترتيب به مقدار 7/2019، 6/5286 و 7/375 كيلوگرم بر هكتار، تعداد غلاف در بوته ( 27/23) ارزيابي شد بيشترين وزن هزار دانه هم در تاريخ كاشت دوم برابر 79/59 گرم و بيشترين تعداد دانه در غلاف (86/9) و شاخص برداشت ( 78/38) در تاريخ كاشت سوم بدست آمد. از نظرمقايسه ارقام مورد مطالعه رقم NM92 داراي بالاترين تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، عملكرد اقتصادي، عملكرد بيولوژيك و عملكرد كاه به ترتيب به مقدار، 5/33 ، 53/11، 2/2362، 8/6488 و 4562 كيلوگرم بر هكتار بود در صورتيكه بيشترين وزن هزار دانه در رقم 3-9-CN بدست آمد كه از اين نظر برتري خود را نسبت به ساير ارقام در اين منطقه نشان داد. اثرات متقابل تاريخ كاشت و رقم بر صفات مورد بررسي نشان داد تيمار D1V2 با عملكرد اقتصادي 6/2662 كيلوگرم در هكتار و با تعداد 5/35 غلاف در بوته و تيمار D1V3 با تعداد 7/17 دانه در غلاف بالاترين عملكرد را توليد نموده است. كمترين ميزان عملكرد اقتصادي در تيمار D3V4 به مقدار 3/1423 كيلوگرم بر هكتار و براي تيمار D1V3 برابر 3/1747 ارزيابي شد. بنابر نتايج ارزيابي در اين تحقيق، تاريخ كاشت اول تيرماه ( D1 ) به عنوان بهترين تاريخ كشت براي ارقام ماش و بهترين رقم نيز تيمار NM92 ( V2) براي كشت در اين منطقه شناخته شد و هرچه تاريخ كاشت از اول تيرماه به تاخير افتد عملكرد به عنوان مهمترين فاكتور عملكرد كاهش مي يابد.
چكيده لاتين :
In order to study the effect of planting time on yield and yield components of mungbean genotypes an experimental investigation was carried out during 2007 in Dezful region. This was designed in complete randomized block design in four replications. Treatments for mungbean genotypes were in four levels (V1) VC3-960-8, (V2) NM92, (V3) Gohar and V4 (CN-9-3) and also planting date in three levels (D1) 22 June, (D2) 6 July and (D3) 22 July 2007. Factors such as, numbers of pod in plant, number of seed in pod, weight thousand seed, economic yield, biological yield, stubble yield, dry weight, length pod, and harvest index were studied. Results shown in first planting date (D1) indicated the highest seed yield, biological yield, stubble yield respectively were 2019.7, 5286.6, 375.7 kg/ha and number 23.27 pod in plat. Therefore highest weight thousand seed (59.79 gr/m2), number seed in pod ( 9.86 ) and harvest index ( 38.78 ) were present respectively in plantings date (D2) and (D3). Moreover, a comparison of genotypes showed that the highest number pod in plant, seed in pod, economic yield, biological yield, stubble yield were 33.5, 11.53, 2362.2, 6488.8 and 4562 kg/ha in NM92 genotype respectively. Whereas thousand seed in genotype CN9-3 obtained the highest and best weight than other genotypes. Reciprocal effects of planting date and genotypes on yield and component yield showed highest economic yield (2662.6 kg/ha), pod in plant (35.5) and seed in pod (17.7) were in treatments D1V2 and D1V3. also the lowest economic yield were in treatment D3V4. The overall conclusion being that the first planting date (D1) and NM92 (V2) genotype are better than other genotypes for cultivation of mungbean in Dezful region.
