تاثير سولفات روي بر عملكرد و خواص كيفي ارقام سويا در شرايط آب و هوايي خرم آباد

The effect of Zinc sulfate on Yield and Qualitative Characteristics of Varieties of Soybean in Khorramabad Climate

يكي از روشهاي بهبود محصولات كشاورزي، استفاده از عناصر ريزمغذي است. روي يكي از مهمترين عناصر ريزمغذي است و كمبود آن در ايران ديده مي شود. بوسيله محلول پاشي مي توان اين عناصر را در سريعترين زمان در اختيار گياه قرار داد و مصرف كودهاي شيميايي را كاهش داد. به منظور بررسي اثر محلول پاشي سولفات روي بر سويا آزمايشي در سال 1388در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه آزاد اسلامي واحد خرم آباد انجام شد. اين آزمايش به صورت فاكتوريل و با استفاده از طرح بلوكهاي كامل تصادفي در چهار تكرار انجام شد. فاكتور اول ارقام سويا در سه سطح: (V3=L17,V2=m9, V1=m7) و فاكتور دوم، محلول پاشي سولفات روي در سه سطح : ( صفر Z1= ، kg/L 002/0 Z2=و kg/L 004/0 Z3=) انتخاب شد. محلول پاشي در مرحله گلدهي و به غلاف رفتن بوته ها صورت گرفت. در اين تحقيق صفات عملكرد دانه، درصد روغن دانه، درصد پروتيين دانه، ارتفاع بوته و تعداد غلاف در بوته مورد بررسي قرار گرفتند. نتايج نشان مي دهد عملكرد دانه مستقل از محلول پاشي است و بالاترين مقدار آن از رقم L17 برابر با 9/2130 كيلوگرم در هكتار بدست آمد. برهمكنش سولفات روي و رقم تنها بر مقادير پروتيين و روغن دانه درسطح احتمال يك درصد معني دار شد. بررسي نتايج نشان داد بين صفات درصد روغن دانه و درصد پروتيين دانه همبستگي منفي و معني داري وجود دارد (**725/0 r = -). همچنين تعداد غلاف در بوته تحت تاثير سولفات روي قرار گرفت و افزايش يافت. اثر فاكتورهاي مورد بررسي نيز بر ارتفاع گياه معني دار نشد. در اين آزمايش وجود همبستگي مثبت و معني داري بين عملكرد دانه و ساير صفات اندازه گيري شده، ديده نشد. بيشترين ميزان پروتيين از رقم L17 با ميانگين 55/41 درصد و بالاترين ميزان روغن از رقم m9با ميانگين 35/21 بدست آمد. با توجه به نتايج، رقمL17 از نظر عملكرد بهترين رقم و سطح محلول پاشي kg/L 002/0 مناسب ترين سطح در نظر گرفته شد.

One of the ways to improve crop, is the use of micro-nutrients. Zink is one of the most important micro-nutrients and its deficiency is seen in Iran. By spraying we can give these micro-nutrients to the plant in the fastest time and reduce the use of chemical fertilizers. In order to study the effect of spraying zinc sulfate on Soybean, a factorial experiment was made during 2009 at Islamic Azad University Research Farm at Khorramabad Region. This factorial experiment was done by using a randomized complete blocks design with four repetitions. The first factor is soybean varieties in three levels: V1= m7, V2=m9, V3=L17 and the second factor is zinc sulfate solution spray in three levels of Z2= 0, 0.002 and Z3=0.004 kg/L, Z1=0 applied at flowering and pod stages. The characteristics under study in this research were: seed yield, seed oil percent, seed protein percent, plant height and the number of pod per plant. The results show that seed yield is independent from zinc sulfate spraying and the highest seed yield (2130.9 kg /ha) was obtained from L17 variety .The interaction between zinc sulfate solution spray and variety was only significant on protein and seed oil percent (p-value < 0.01). The study results showed that there is negative and significant correlation between seed oil percent with seed protein percent (r=-0.725**).The number of pod per plant was under influence of zinc sulfate and increased. The influence of under study factors on plant height was not significant. Also positive and significant correlation was not observed between seed yield and measured yield components. The highest protein was obtained from L17 with average of 55/41% and the highest oil was obtained from m9 with average 35/21%. According to the results, L17 variety had the best yield and 0.002 Kg/L spraying, was considered as the most appropriate level.