بررسي و ارزيابي اثرات جغرافيايي و زيست محيطي گردشگري با استفاده از مدل AHP (نمونه موردي: تالاب بين‌المللي شادگان)

Study and Evaluation of Geographical and Environmental Effects of Tourism Using AHP Model (Case Study: Shadegan International Lagoon)

به دنبال افزايش جمعيت و فشار بر روي منابع طبيعي، مسيله گردشگري نيز اثرات نامطلوبي بر محيط زيست برجاي مي‌گذارد. مسايلي از قبيل فرسايش خاك، از بين رفتن باتلاق‌ها، نابودي زيستگاه‌هاي تالابي، خشك شدگي يا آلودگي آب‌هاي زيرزميني و به خطر افتادن بهداشت و سلامتي ناشي از شبكه هاي ناكافي دفع زباله و فاضلاب، جوامع انساني را تهديد مي‌كند. اما بهترين راه براي حل اين مشكلات، توسعه پايدار گردشگري مي‌باشد. توسعه پايدار گردشگري به عنوان رهنموني براي مديريت كليه منابع قلمداد مي‌شود، به طريقي كه بتوان نيازهاي اقتصادي و اجتماعي را برآورده ساخت و همگني فرهنگي و سيستم‌هاي حفاظت زندگي را همراه با افزايش عدالت و مساوات در توسعه، بهبود كيفيت زندگي جوامع و به وجود آوردن كيفيت برتر محيط زيست ايجاد كرد. بنابراين بهبود مديريت زيست محيطي تسهيلات گردشگري براي كاهش آسيب هاي آن گام اول جهت نيل به اهداف توسعه پايدار گردشگري مي‌باشد. از اين رو هدف از اين پژوهش، بررسي اولويت بندي و سنجش سطح پايداري اثرات (مثبت و منفي) جغرافيايي و زيست محيطي گردشگري در تالاب بين‌المللي شادگان مي‌باشد. روش تحقيق در اين پژوهش كه در سال 1390 صورت گرفت، تركيبي از روش‌هاي توصيفي و تحليلي مي‌باشد. نتايج پژوهش نشان مي‌دهد كه در تالاب شادگان وضعيت زيست محيطي ناپايدار مي‌باشد به طوري كه 42 درصد معيارها در اين تالاب نسبتاً ناپايدار مي‌باشد.

Following the increase of population pressure on natural resources, the adverse effects of tourism on the environment will be left. Issues such as soil erosion, loss of marshes, wetland habitat loss, premature aging, dry or ground water pollution and danger to health are caused by inadequate waste disposal and sewage networks, which threaten human societies. The best way to solve the mentioned problems can be development of sustainable tourism. Sustainable tourism development is seen as guide for management of all resources. So that the social and economic requirements could be met and create cultural homogeneity and life maintenance systems along with growth of justice and equity in development, improvement of life quality in communities as well as the best quality provided for the environment. Therefore, improving the environmental management of tourism facilities for reducing its damages is the first step for achieving the goals of sustainable tourism development. Accordingly, the aim of the present study is investigating, prioritizing and measuring the geographical and environmental effects of sustainability level (positive and negative) of tourism in international Shadegan lagoon. Research method is a combination of descriptive-analytical methods. The research results show that environmental situation in Shadegan lagoon is unstable and as result 42 percent criteria of the lagoon is relatively unstable. It should be mentioned that the present study has been done in shadegan city in 2010.