تحليل محتوايي اسناد فرادستي و معين به منظور استنتاج سياستهاي برنامه‌هاي توسعه پنجم بخش آموزش عالي، تحقيقات و فناوري

Content Analysis of National Documents for Composing Policies in five Years Plan in Higher Education, Science and Technology of Iran

برنامه‌هاي توسعه در تحقق اهداف سند چشم‌انداز بيست ساله كشور در افق 1400 هـ.ش. نقش كليدي دارند، زيرا برنامه‌ توسعه سندي است كه به عنوان رهنمودي براي ويژگيهاي كلي، رشد و توسعه بخشها از جمله بخش علوم، تحقيقات و فناوري نقش دارد. هدف اين پژوهش پاسخگويي به اين سوال اساسي است كه بر اساس اسناد فرادستي و معين چه سياستهايي بايد براي تدوين برنامه پنجم بخش علوم، تحقيقات و فناوري مورد توجه قرار گيرد. اين تحقيق از نظر ماهيت توصيفي – تحليلي است و در آن از روش تحليل محتوايي و بررسي اسنادي بهره‌ گرفته شده است. جامعه مورد مطالعه اسناد فرادستي و معين را شامل مي‌شود كه 9 سند به صورت نمونه هدفمند و در دسترس براي مطالعه انتخاب شده است. ابزار جمع‌آوري اطلاعات و داده‌هاي مورد نياز، پژوهش فيش، چك ‌ليست و فرمهاي محقق ساخته، بوده است. براي تفسير و تحليل داده‌ها از روش تحليل – توصيفي استفاده شده است. براساس يافته هاي تحقيق سياستهاي محوري در حوزه فرهنگ، آموزش، پژوهش، فناوري، توانمندسازي منابع انساني و توسعه زيرساختها، همكاريهاي فرابخشي و بين‌المللي، پاسخگويي، تشويق و مشاركت طبقه بندي و در نهايت، اهم سياستهاي محوري براي تدوين برنامه پنجم توسعه حوزه علم و فناوري پيشنهاد شده است. بر اين اساس، در صورتي كه سياستهاي محوري پيشنهاد شده در سند برنامه پنجم توسعه بخش علوم، تحقيقات و فناوري مورد توجه قرار گيرد، برنامه از اعتبار بالايي برخوردار خواهد بود.

Introduction: National development plans have main role in achieving the goals of 20 years perspective document of the country. For, this document provides guidance of general traits, growth and development of different sections in the country, includes; Science, Research and Technology. The purpose of this article is responding to the main question that which policies must be considered according to national documents in order to compile the fifth development plan in science, research and technology. Materials and Methods: Documentary study and analytical method have been applied according to the descriptive-logical nature of the study. Nine factors are selected as an objective sample for our research. Indices, check list and research forms are devices for data gathering in this paper. Results: Due to the finding of the research, the central policies are categorized in scopes of culture, science, research, technology, human resource empowerment and infrastructure development, international and trans-sectional cooperation, responding and encouragement and articipation. Ultimately the most important principle policies are suggested for compiling fifth development plan in science and technology section. Conclusion: Consequently the plan could be compiled with more validity, if the planers consider these policies in the fifth plan document.