شكوه فرهنگ و تمدن ايران در چين

The Grand of Culture and Civilization of Iran in China

شكوه فرهنگ و تمدن ايران در چين چكيده نخستين پيوندهاي ميان ايران و چين به روزگاران كهن و به دوره اشكاني برمي گردد. اين روابط از دو راه، يعني از راه "درياي پارس" در جنوب و از "راه ابريشم" در شمال شرق ايران كهن در عمل به پيدايي آمده است. آشكار است كه راه ابريشم براي ايرانيان بودايي چون پارتيان و ويژه تر براي سغديان بس شناخته شده بود. از اين روي شنيدن و خواندن اخبار تازه يافته هايي از فرهنگ و تمدن ايراني در شرق دور (چين، نيز ژاپن) چندان شگفت انگيز نيست. يكي از شگفت ترين كشفيات سالهاي اخير باستان شناسي در چين، به پيدايي آمدن نقش برجسته "تطهير آتش" و "آيين سگ ديد" زرتشتي است كه تنها از راه نوشته هاي ديني مزديسنا شناخته شده است؛ ديگري نيز سنگ نوشته جديد دو زبانه سغدي- چيني است. اين مقاله به معرفي و بررسي اين دو يادگار ارجمند ميراث فرهنگي ايران زمين در چين مي پردازد.

The relation between Iran and China goes back elements the time of Arsacids. This historical relationship was the result of two practical ways: a) the Silk Road, which was as a major road between eastern and western Asia passing through the north of Iran and b) the Persian Gulf located in the south of Iran. The Silk Road was a well-known commercial and religious connection between west and east for the Parthians and especially the Sogdians. Thus, it is not surprising to read or hear new findings revealing the extension of ancient cultural heritage of Iran in China (and even Japan). The archaeologists have recently shown some new aspects of ancient Iranian culture in China including a stone bas-relief of Sag-did, famous Zoroastrian funeral and a new bilingual Sogdian-Chinese inscription. This article investigates these two Iranian cultural artifacts encountered in China.