اندرزهاي عنصرالمعالي در قابوسنامه و مقايسه آن با نظرات تربيتي ژان ژاك روسو

Onsor Al Maaliʹʹs advices in Qabus Name and its comparison with Jean-Jacques Rousseauʹʹs votes

در اين مقاله ابتدا سعي مي‌شود ويژگي‌هاي تربيتي «قابوسنامه» و اهميت آن در حكمت عملي بيان شود و آنگاه مقايسه‌اي ميان اين اثر و آرا و انديشه‌هاي تربيتي ژان ژاك روسو در كتاب «اميل» صورت گيرد. اهميت و ضرورت اين موضوع بدان جهت است كه آراي تربيتي روسو در «اميل» مورد استناد منابع علومِ تربيتي و روانشناسي تربيتي است. اين در حالي است كه منابع فارسي نظير «قابوسنامه»، در اين زمينه سرشار از موضوعات اخلاقي و تربيتي است و مي‌تواند در اكثر مباحث دانش تربيتي و روانشناسي رشد مفيد واقع شود. در اين مقايسه به ديدگاه‌هاي مشترك و وجوه اختلاف در روش‌هاي «قابوسنامه» عنصرالمعالي و «اميل» روسو اشاره شده است و حاصل اين مقايسه آن است كه اثر عنصرالمعالي با آن كه به شيوه اندرز بيان شده است نسبت به كتاب روسو، كه دستورات تربيتي را به صورت تجويزي و الزامي مطرح مي‌كند، فراگيرتر و عملي‌تر است.

This article aims to describe educational attributes of Qabus Name and its importance in practical wisdom and then a comparison is made between this work and Jean-Jacques Rousseauʹs vtes and thoughts in Emile. The importance and necessity of the subject is due to the fact that Rousseau;s educational votes in Emile are the source of educational and psychological sciences. Therefore, Qabus Name which is a rich source of educational and moral subjects can be used in the issues of educational and psychological knowledge as well. This comparison shows similar and different points of view and at the same time represents that the Onsor Al Maaliʹs work is expressed in form of advices and Rousseauʹs book puts forward educational instructions in form of prescription and mandate. Thus Qabus Name is more comprehensive and practical.