ارزيابي شمارش خون كامل و نارسايي كليوي در بيماران دچار عقرب زدگي ناشي از گاديم Hemiscorpius lepturus) ( مراجعه كننده به مركز بهداشت هنديجان-1387

Evaluation of hematological and urine parameters in Hemiscorpius lepturus ( Gadim ) victims referred to health centre of Hendijan,sw Iran

مقدمه: عقرب زدگي مشكل عمده بهداشت عمومي در بسياري از كشور هاي در حال توسعه گرمسيري است. گونه هاي Hemiscorpius lepturus ، crassicauda Androctonus و Mesobuthus eupeus از جمله مهترين گونه هايي هستند كه در ايران باعث موارد عقرب زدگي زيادي مي شوند. در تحقيق حاضر، اثرات زهر گاديم بر پارامترهاي خوني و ادرار افراد دچار عقرب زدگي مراجعه كننده به مركز بهداشت شهرستان هنديجان مورد مطالعه قرار مي دهد. روش بررسي: 66 فرد دچار عقرب زدگي با گاديم شامل 33 مرد و 33 زن مراجعه كننده به مركز بهداشت شهرستان هنديجان وارد مطالعه و از نظر سن به سه گروه تقسيم شدند. پارامتر هاي CBC، PT، PTT و نيز هماچوري و هموگلوبينوري در اين افراد بررسي گرديد. يافته ها: بيماران در محدوده سني 13 تا 62 سال بودند كه 5/51% از افراد عقرب زده در گروه سني 20 تا 40 سال قرار داشتند بيشترين ميزان تغيير خوني در بيمارن مربوط به اختلال در PTT (7/72% افراد ) آنان بود. از نظر آماري نيز احتلاف معني داري بين افراد با PTT و PT طبيعي و غيرطبيعي مشاهده شد ( P=0.001 ). در 3/83% بيماران هماچوري و در 4/42% هموگلوبينوري مشاهده مي شود.همچنين ميزان Hb در 31% افراد كمتر از حد طبيعي بود. نتيجه گيري: در اين مطالعه PTT و PT بيشتر از ديگر فاكتور هاي خوني تحت تاثير زهر گاديم قرار گرفتند كه نشان دهنده اثر مخرب زهر بر مسير هاي انعقادي است. مشاهده هماچوري و هموگلوبينوري در اين افراد ممكن است بدليل اثر تخريبي قوي زهر گاديم بر سيستم كاپيلاري گلومرولي ياشد.

Introduction: Scorpion stinging is one of the major cause of mortality in the tropical and subtropical countries. Hemiscorpius lepturus, Androctonus crassicauda and Mesobuthus eupeus are most important species that cause a lot of scorpion stings in Iran. In the present research , effects of H. lepturus envenomation on blood and urine in stung persons who referred to the health center of Hendijan sw Iran , were studied. Methods: In this study 66 files of whom referred to the health centre of Hendijan, sw Iran, followed by scorpion sting. We evaluated thier blood parameters(CBC, PT and PTT) urine parameters(hematuria and hemoglobinuria) and some epidemiologic parameters. Result: Results of this study showd that the patients were in the age range of 13- 63 years. The highest rate of blood changes in patients was related to PTT with 72.7%. Statically analyze showd a significant difference among normal and abnormal PT and PTT in the scorpion stung patients ( P < 0.05) . Discussion: Results of this study revealed that PT and PTT among the stung scorpion patients were more effected by H. lepturus compared to the other hematological parameters. In addition, hematuria was occured in the majority of the patients which is a sign of sever damaging effects of H. lepturu venom on kidney.