«سفينه ي تبريز» گنجينه ي ارزشمند علم و ادب

Safineye Tabriz, the Valuable Treasure of Science andLiterature

نسخ خطّي گنجينه‌اي از ميراث فرهنگي و ملّي به شمار مي‌آيند كه در اعتلاي فرهنگ و تمدّن يك ملّت نقش عمده و موثّر دارند. «سفينه ي تبريز» از ابوالمجد محمّد بن مسعود تبريزي يكي از اين گنجينه‌هاي ملّي است كه در سال‌هاي اخير در كشور تركيه كشف و به ايران آورده شده است. اين مجموعه ي بي نظير شامل دويست و نه رساله ي دست نويس كوتاه و بلند به زبان فارسي و عربي است از گزيده ي متون و موضوعات مختلف علمي در زمينه ي ادبيّات، عرفان، فلسفه، تاريخ، جغرافيا، رياضيّات، نجوم، موسيقي و ... كه در اوايل قرن هشتم هجري تاليف شده و در مواردي نيز اطّلاعاتي تازه و بديع ارايه مي‌كند. نگارنده در اين مقاله مي كوشد تا شخصيّت علمي و معنوي گردآورنده ي اين رساله‌ها -كه در محيط مناسب و عصر طلايي تمدّن و دانش قرن هفتم و هشتم هجري در آذربايجان پرورش يافته- و ارزش كار او را در حفظ آثار علمي و ادبي بنماياند.

Manusripts are treasures of cultural and national heritage that have a great role in the promotion of culture and civilization. Safineye Tabriz, written by Abolmajd Mohammad-ibu-Masoud Tabrizi, is one of the national treasures which is recently discovered in Turkey and brought to Iran. This unexemplary collection consists of 209 short and long essays written in Farsi and Arabic selected from different texts and scientific subjects about Literature, mysticism, philosophy, history , geography, mathematics, astronomy, music ect. compiled in early 8th century and gives new information and ideas in some cases. This paper represents the scientific and spiritual characteristics of the compiler of these essays who was grown up in the suitable atmosphere and the golden era of civilization and science of 7th and 8th century in Azarbayejan, and proves his efforts in the maintenance of scientific and literary works.