تعيين معيارهاي موثر بر مكان يابي شبكه‌ها و زيرساختهاي برون شهري صنعت گاز با رويكرد GIS با تاكيد بر مكانيابي جايگاه هاي سوخت CNG استان قم

Using GIS to determine effective parameters in networks and rural infrastructures of Gas industry focusing on CNG station site selection in Qom province

دست‌يابي به تعادل در توزيع فضايي منابع و خدمات رساني در سطح شهرها،‏ يكي از اهداف اصلي دولت‌ها مي‌باشد. يعني توزيع متعادل خدمات مستلزم تعيين مكاني منابع و تسهيلات بايد به گونه‌اي باشد كه همه اقشار جامعه به صورت متعادل به آنها دسترسي پيدا كنند. از سوي ديگر،‏ آمايش سرزمين با توجه به اهداف آن در تنظيم بهينه روابط انسان با نوع فعاليت و محيط در فضاي ملي به منظور بهره‌برداري منطقي از تمامي امكانات و قابليت‌ها،‏ يكي از مهم‌ترين كاربردهاي مطلوب در جهت به كارگيري و استفاده از GIS است كه در زمينه‌هاي مختلفي مورد توجه قرار مي‌گيرد. در اين تحقيق توزيع فضايي زيرساخت‌هاي صنعت گاز و به خصوص ايستگاه‌هاي CNG در سطح استان قم مورد بررسي قرار گرفته است. بدين منظور در ابتدا وضع موجود ايستگاه‌هاي CNG از طريق فرم‌هاي نظرسنجي و مدل پياده سازي شده در سيستم GIS بررسي شده است. در ادامه جهت مكان‌يابي بهينه جايگاه‌ها از سيستم اطلاعات مكاني (GIS)‎ بهره گرفته شد. مدل مورد استفاده در اين تحقيق به منظور دست‌يابي به مكان‌هاي مناسب جهت استقرار ايستگاه‌هاي CNG،‏ مدل همپوشاني شاخص مي‌باشد و براي به دست آوردن وزن لايه‌ها از ميان روش‌هاي ارزيابي تصميم‌گيري چند معياره،‏ روش فرايند تحليل سلسله مراتبي (AHP)‎ به عنوان روشي جهت وزن دهي معيارها در قالب مقايسه‌هاي زوجي مورد استفاده قرار گرفته است. بعد از مشخص كردن امتياز هر لايه،‏ با استفاده از مدل همپوشاني شاخص مكان‌يابي ايستگاه‌هاي CNG انجام گرفت.

Nowadays, spatial spread balance in resources and utilities between cities is one of government aims. Utilities spreading balance is binded to their sites in order to all people can access them easily. On the other side, Land Surveyingʹs main goal is regulating human activities in national environment to reach rational exploitation of resources and land capabilities. This goal could be accessed via GIS and its ability in various contexts. In this paper, we focused on spatial spread of Gas industry infrastructures, especially CNG stations in Qom province. First, we evaluated existing CNG cites. We designed special questionnaire containing questions about CNG stationʹs quality, quantity, spatial and services. The forms were filled with drivers and we analyzed them. Also we used GIS to implement CNG cite standards and analyzed existing stations. Also we determined optimal places for CNG station using GIS. Our model includes AHP for weighting layers, a way that uses comparative methods for weighting, and Index Overlay for combining layers with AHP weights. Finally, we categorized Qom province in six categories ranging "Very Unsuitable Sites" to "Very Suitable Cites" for CNG station.