اثرات شوري و سديمي بودن آب آبياري بر شاخص هاي كيفيت فيزيكي خاك

Salinity and Sodicity Effects of Irrigation Water on Soil Physical Quality Criteria

دامنه رطوبتي با كمترين محدوديت (LLWR)، به عنوان شاخصي از كيفيت فيزيكي خاك، دامنه اي از رطوبت است كه در آن رشد گياه در ارتباط با پتانسيل ماتريك، تهويه و مقاومت مكانيكي خاك با كمترين محدوديت روبرو است. شيب در نقطه عطف منحني رطوبتي (Si) نيز به عنوان يك شاخص كيفيت مطرح است و بسياري از رفتارهاي فيزيكي مهم خاك را كنترل مي كند. هدف از اين پژوهش بررسي ميزان تاثيرپذيري دو شاخص مذكور از EC و SAR آب آبياري در دو خاك لوم رسي و لوم شني در شرايط آزمايشگاه بود. تيمارهاي آزمايش شامل محلول هايي با سه سطح EC (5/0، 4 و dS m-1 10) و چهار سطح SAR (1، 5، 15 و 25) بودند. ستون هايي از هر دو خاك تهيه و به مدت 16 هفته، در معرض شش سيكل تر و خشك، با استفاده از محلول هاي مذكور آبشويي شدند. پس از اين مدت شاخص هاي LLWR و Si و همچنين شاخص هاي پايداري خاكدانه شامل ميانگين قطر خاكدانه (MWD)، پايداري مرطوب خاكدانه (WAS)، رس قابل پراكنش (DC) و هدايت هيدروليكي اشباع (Ks) اندازه گيري گرديد. نتايج تجزيه واريانس نشان داد اثر بافت، SAR و EC بر LLWR معني دار (01/0 ?P) گرديد و مقدار آن با افزايش SARو EC آب آبياري كاهش يافت. در مورد شاخص Si، تنها اثر SAR معني دار (01/0 ?P) گرديد و مقدار آن با افزايش SAR به طور قابل ملاحظه اي كاهش يافت كه بيانگر افت كيفيت فيزيكي خاك است. شاخص هاي DC، WAS و Ks نسبت به دو شاخص LLWR و Si بيشتر تحت تاثير EC و SAR قرار گرفتند.

Least limiting water range (LLWR), a proposed soil physical quality index, is the range of soil water content at which plant growth is least limited by water potential, aeration and soil mechanical resistance. The slope of the soil water retention curve at its inflection point (Si) is also considered as a soil physical quality index which controls important soil physical behaviors. The purpose of this study was to assess the effects of electrical conductivity (EC) and sodium adsorption ratio (SAR) of the prepared solutions as irrigation water on LLWR and Si in two clay loam and sandy loam soils under laboratory conditions. The treatments consisted of applying irrigation waters with three levels of EC (0.5, 4 and 10 dS m-1) and four levels of SAR (1, 5, 15 and 25). Soil columns were arranged and irrigated with the prepared solution for 12 weeks during six wetting and drying cycles. At the end of this period LLWR, Si and soil aggregate stability indices including MWD, WAS, DC and saturated hydraulic conductivity (KS) were measured. Analysis of variance showed that the effect of soil texture, SAR and EC on LLWR was significant (P?0.01) and increase in SAR and EC lead to decrease in LLWR. Increase in SAR from 1 to 25 resulted significant (P?0.01) decrease in Si index while Si remained unaltered by EC of the irrigation water. DC, WAS and Ks than two indicators LLWR and Si most affected by irrigation water EC and SAR.