بررسي تغييرات ضريب زبري مانينگ در پيش‌بيني هيدروليكي سيلاب(مطالعه موردي: اترك مياني)

The Assessment of Fluctuations on Roughness Manning Coefficient for Prediction of Flood Flow Hydraulics(Case Study: Atrak River)

روش‌هاي متفاوتي براي كنترل خسارات سيل وجود دارد كه يكي از آنها مشخص كردن حريم سيلاب (پهنه‌بندي سيل) مي‌باشد. در اين روش پهنه سيل به وسيله شبيه‌سازي رفتار هيدروليكي رودخانه براي دوره‌هاي بازگشت مختلف مشخص مي‌شود؛ به عبارت ديگر خاك و به خصوص پوشش گياهي بيشترين تاثير را در تشخيص پارامتر ضريب زبري مانينگ ايفا مي‌كند. بنابراين انتظار مي‌رود كه تغييرات پوشش فصلي گياه روي ضريب زبري مانينگ و همچنين پيش‌بيني رفتار هيدروليكي سيل، تاثيرگذار باشد. ضريب زبري مانينگ در زمستان و تابستان مشخص شده است و نتايج كمي و كيفي مربوط به آن نشان مي‌دهد كه فصل در تشخيص تاثير ضريب زبري و تغييرات آن در ساحل‌هاي چپ و راست رودخانه موثر بوده و براي تعيين پهنه سيل، تغييرات پوشش گياهي تاثير‌گذار بوده است. اين امر موجب تغييرات در نواحي سيل‌گير، سرعت آب، عمق و تنش برشي و توزيع حجم سيل در داخل رودخانه و پهنه سيل براي دوره‌هاي بازگشت مختلف مي‌گردد.

There are different ways to control flood damages, which one of these methods is flood zoning (floodplain limits analysis). In this procedure, the floodplain limites were determined by simulating river hydraulic behavior for different return periods. In other hand, the soil and specifically plant coverage were the most effective factor for determining the manning roughness coefficient (n). So, it is expected that the seasonal plant coverage changing affect on manning roughness coefficient and also flood hydraulic behavior forecasting. In this study, a part of Atrak River was selected to study the effect of a season in determining of manning roughness coefficient for prediction of flood hydraulic behavior, due to vegetation cover changes. The manning roughness coefficient was determined separately in winter and summer times. The quantitative and qualitative results were shown that a season affected on determination of manning coefficient, and also its caused changes on “n” values on left and right river banks. Additionally, for determining the floodplain limits the fluctuations on vegetation cover, were effective. Finally, vegetation cover caused some changes on flood zones, velocity, depth, shear stress, distribution of flood flow volume in river system and also floodplain limits for various return periods.