تاثير مستقيم و غيرمستقيم بهشياري بر مصرف مواد در نوجوانان در معرض خطر: نقش واسطه‌اي ‏بهزيستي روان‌شناختي و درماندگي روان‌شناختي

Direct and indirect effect of mindfulness on drug use among at risk adolescents: The ‎mediating role of psychological well-being and psychological distress‎

بهشياري، به‌ عنوان يك عامل سلامت بخش و حفاظت‌كننده قوي، به ‌طور ‏مستقيم و غيرمستقيم با مصرف مواد رابطه دارد. بهزيستي روان‌شناختي، از ‏ديگر عوامل حفاظت‌كننده قوي و درماندگي روان‌شناختي، از عوامل ‏خطرساز جدي در اين زمينه است. تعيين نقش مستقيم و غيرمستقيم عامل ‏بهشياري و نيز نقش بهزيستي روان‌شناختي و درماندگي روان‌شناختي، به ‏‏‌عنوان متغيرهاي واسطه‌اي، در وضعيت مصرف مواد در نوجوانان در معرض ‏خطر، هدف اصلي پژوهش حاضر بود. نمونه مورد نظر پژوهش حاضر، ‏شامل 764 نفر از دانش‌آموزان پسر (با ميانگين سني برابر با 03/17 و ‏انحراف معيار برابر با 56/0) در معرض خطر شهر تهران است. داده‌هاي ‏پژوهش، با استفاده از مقياس‌هاي بهشياري (‏PHLMS‏)، سلامت رواني ‏‏(‏MHI-28‎‏) و پرسشنامه بررسي وضعيت مصرف مواد (‏ATODUQ‏) ‏گردآوري شدند. نتايج پژوهش نشان دادند كه بهزيستي روان‌شناختي، ‏قوي‌ترين پيش‌بيني ‌كننده (وضعيت) مصرف مواد در دانش‌آموزان مورد ‏مطالعه است كه با مصرف الكل، سيگار و ساير مواد رابطه منفي دارد. بعد ‏از آن، مهم‌ترين عامل بهشياري است كه به صورت مستقيم، تاثير منفي بر ‏مصرف مواد مي‌گذارد. بهشياري، به‌ صورت غيرمستقيم و از طريق ‏بهزيستي روان‌شناختي و درماندگي روان‌شناختي نيز در مصرف مواد نقش ‏دارد. درماندگي روان‌شناختي نيز از پيش‌بيني‌كننده‌هاي مصرف مواد در ‏دانش‌آموزان مورد مطالعه است. بهشياري، به‌ طور مستقيم بر بهزيستي ‏روان‌شناختي و درماندگي روان‌شناختي تاثير مي‌گذارد. هر چه ميزان ‏بهشياري بالاتر باشد، بهزيستي روان‌شناختي بالاتر و ميزان درماندگي ‏روان‌شناختي پايين‌تر خواهد بود. بهشياري، به‌ صورت مستقيم و نيز به‌ ‏صورت غيرمستقيم و از طريق بهزيستي/ درماندگي روان‌شناختي، بر ‏مصرف مواد نقش دارد. ‏

High mindfulness as a protective and salutogenic factor ‎has been associated with adolescent substance use. ‎Psychological well- being is another protective factor and ‎the psychological distress is one of the important risk ‎factors in substance use. The aim of this study was to test ‎the effect of mindfulness and the mediating role of ‎psychological well-being and psychological distress on ‎tobacco, alcohol and other drug use among at-risk ‎adolescents. Study participants were 764 high risk ‎students (Mean age=17/3 yr., SD= /56) of inner city ‎schools. They were asked to complete a packet of ‎materials including demographic information, The ‎Philadelphia Mindfulness Scale (PHLMS) The Mental ‎Health Inventory (MHI-28) and The Alcohol, Tobacco ‎and Other Drug Use Questionnaire (ATODUQ). Results ‎revealed that psychological well-being, mindfulness and ‎psychological distress were among the most powerful ‎direct predictors of substance use among high risk ‎students. The psychological well-being and ‎psychological distress mediated the relationships ‎between mindfulness with substance use. According to ‎these findings, mindfulness and psychological well-being ‎were negatively and highly correlated with substance use ‎and psychological distress was positively and ‎significantly correlated with substance use. Conclusion: ‎Mindfulness and psychological well-being predicted less ‎substance use, while psychological distress predicted ‎high substance use. Psychological well-being/distress ‎mediated the relationships between mindfulness with ‎substance use. ‎