تخصيص سيستم منابع آب با مدل MIKE BASIN در سري هاي زماني رونددار و روندزدايي شده جريان رودخانه، حوضه صوفي چاي

Allocation of Water Resources System by using MIKE BASIN Model in Trend and Detrended Time Series of Stream flow, Soofi Chai Basin

امروزه تقريباً در اكثر حوضه‌هاي آبريز، مقوله تخصيص آب از دغدغه‌‌ي اساسي تصميم‌گيرندگان و ذينفعان آن مي‌باشد. از مهمترين اطلاعات مورد نياز براي شبيه سازي و مدل‌سازي تخصيص سيستم‌هاي منابع آب، ميزان آورد رودخانه مي‌باشد كه طي سال‌هاي اخير با توسعه اراضي كشاورزي و برداشت هاي بيشتر، با روند كاهشي روبرو است. در اين تحقيق تخصيص سيستم منابع آب حوضه صوفي چاي، براي سري هاي زماني دبي رونددار و روندزدايي شده 1 (به منظور مديريت بالادست) و2 (به منظور مديريت پايين دست) با مدل MIKE BASIN انجام شده است. همچنين به منظور بررسي روند جريان رودخانه، از روش هاي ناپارامتري من-كندال، تايل-سن و اسپيرمن استفاده گرديد. نتايج نشان داد كه جريان رودخانه صوفي چاي روند كاهشي معني داري در سطح اطمينان 95 درصد داشته در حاليكه رودخانه چكان چاي فاقد روند در اين سطح اطمينان مي-باشد. همچنين نتايج حاصل از شبيه سازي مدل، حاكي از آن است كه در حالت وجود روند، ميزان درصد كمبود گره‌هاي مصرف نسبت به حالت روندزدايي شده 1 و 2 بترتيب با كاهش و افزايش مواجه مي باشد. اين ميزان كمبود، براي گره هاي كشاورزي 1 و 2 بترتيب 18 و 9/1 درصد كاهش نسبت به حالت روندزدايي شده 1 و به ميزان 42 و 25 درصد افزايش نسبت به حالت روندزدايي شده 2، يافته است.

Now days, water allocation issue is the main problem of decision makers and stakeholders in the majority of catchment basins. The stream flow is the most important information for simulation and modeling of water resources systems allocation. In the other hand, in recent years, trend of stream flows decreased in downstream because of development of agriculture lands and enhancement of stream flows withdrawals. In this study, allocation of water resources systems has investigated under conditions of existing trend and detrending of stream flow by using MIKE BASIN model. In this study, allocation of water resources system has been done for trend, first detrended (in order to management of upstream) and second detrended (in order to management of downstream) time series in Soofi Chai basin. In order to detect the trend of annual stream flow, has been also used non-parametric methods such as Mann-Kendall, Theil-Sen and Spearman Rho. The results showed a decreasing significant trend of Soofi Chai stream flow at 95% confidence level but, there was no significant trend in the Chekan Chai stream flow. Moreover, the results of model simulation, showed that the relative deficit percent of consumption nodes has increased in first detrended status and has decreased in second detrended status relative deficit percent in comparison with existing trend status, respectively. As, for agricultural nodes 1 and 2 has decreased 18 and 1.9 percent, respectively in comparison with first detrended status. In addition, this relative deficit for these nodes has increased 42 and 25 percent in comparison with second detrended status.