ارزيابي تعديل تنش شوري با استفاده از كلسيم و پتاسيم در گياه دارويي زنيان (Carum copticum L.)

Ameliorating Effect of Using Calcium and Potassium in Ammi (Carum copticum L.) Under Salinity Stress

به منظور تعيين اثر اصلاحي كلسيم و پتاسيم در شرايط تنش شوري بر گياه زنيان، آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح پايه بلوكهاي كامل تصادفي با چهار تكرار در شرايط هيدروپونيك گلخانه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي ولي عصر رفسنجان در سال 1388 اجرا شد. فاكتور اول شامل شوري با سه سطح (صفر، 50 و 100 ميلي مولار) و فاكتور دوم شامل پنج نوع محلول غذايي N1 (محلول غذايي هوگلند به عنوان تيمار شاهد)، N2 (محلول غذايي هوگلند + CaCl2 با غلظت 40 ميلي مولار در محلول غذايي)، N3 (محلول غذايي هوگلند +CaCl2 به صورت اسپري با غلظت 20 ميلي مولار بر روي شاخساره ها)، N4 (محلول غذايي هوگلند + KNO3 با غلظت40 ميلي مولار به صورت محلول همراه با آب آبياري) و N5 (محلول غذايي هوگلند + KNO3 به صورت اسپري با غلظت20 ميلي مولار بر روي شاخساره ها) بود. نتايج اين آزمايش نشان داد كه افزايش غلظت نمك تاثير معنيداري در افزايش محتواي سديم برگ داشت، به طوري كه كمترين محتواي سديم در تيمار شاهد و بيشترين آن در سطح شوري 100 ميلي مولار مشاهده شد. با افزايش غلظت نمك محتواي يونهاي پتاسيم، كلسيم و منيزيم بطور معنيداري در اندام هاي هوايي زنيان كاهش نشان يافت. شوري باعث افزايش قندهاي محلول در زنيان گرديد ولي نوع محلول غذايي و اثر متقابل شوري و محلول غذايي، ميزان قندهاي محلول را متاثر نكرد. بيشترين ميزان پروتيين در سطح تيمار شاهد و كمترين ميزان آن در تيمار 100ميلي مولار مشاهده شد. نوع محلول غذايي نيز بر ميزان پروتيين گياه تاثير گذاشت، به طوريكه بيشترين ميزان پروتيين در تيمار N3 و كمترين ميزان در تيمارN5 مشاهده شد.

In order to investigate the effects of supplementary calcium chloride and potassium nitrate on plant growth of Ammi (Carum copticum L.) in different salinity levels and nutrient solutions (NS), an experiment based on randomized complete block design (RCBD) with factorial arrangement was conducted under greenhouse condition in the faculty of agriculture, Vali-e-Asr university of Rafsanjan, during September to December 2009. The treatments were three levels of salinity levels (0, 5 and 100 mmol) and five different nutrition solution including: Control: Hoagland solution only (N1); Hoagland solution plus 40 mM CaCl2 in nutrition solution (N2); Hoagland solution plus 40 mM CaCl2 as spray (N3); (4) Nutrient solution plus 40 mM KNO3 in nutrition solution (N4) and Hoagland solution plus 40 mM KNO3 as spray (N5). Results showed that relative water content of leaf did not affected by salinity, type of nutrient solutions and the interaction of salinity and nutrient solution. The lowest and the highest sodium content were observed in the control and 100 Mm NaCl treatments, respectively. K, Ca and Mg content significantly reduced in Ammi shoot with increasing salinity. Salinity increased soluble sugars in plant while type of nutrient solution and interaction of salinity and nutrient solution were not significantly affected soluble sugars. The Highest and lowest protein content of plant organs were observed in the control and 100 Mm NaCl, respectively. Type of nutrient solution also influenced protein content. The highest protein content related to N3 and the lowest related to N5.