بررسي كاربرد شناختي عبارتهاي احتياط آميز در مقالات علمي- پژوهشي فارسي

A Study of Hedging in Persian Academic Papers

در پژوهش حاضر به بررسي و مقايسه كاربرد عبارتهاي احتياط آميز در مقالات علمي- پژوهشي زبان فارسي در رشته هاي شيمي و ادبيات پرداخته شده است. استفاده از عبارتهاي احتياط آميز نقش عمده اي در گفتمان علمي داشته و درواقع ابزاري است كه بيانگر ترديد نويسنده و عدم قطعيت گزاره بوده و نويسنده با استفاده از آنها ميتواند عدم پايبندي كامل به ارزش صدق يك گزاره را نشان دهد. پيكره مورد بررسي شامل يكصد و چهارده مقاله (پنجاه و هفت مقاله شيمي، پنجاه و هفت مقاله ادبيات) ميباشد. در اين تحقيق عبارتهاي احتياط آميز به شش گروه فعل وجهي، فعل اصلي، قيد، اسم، صفت و ارجاع تقسيم شده است. نتايج تحليل نشان ميدهد توزيع عبارتهاي احتياط آميز در دو رشته ادبيات و شيمي متفاوت است، بطوري كه بسامد اين ابزار در رشته ادبيات بيشتر از شيمي است و اين مسيله به دليل طبيعت متفاوت و ماهيت استدلالهاي مربوط به دو رشته ياد شده ميباشد. در مورد انواع مختلف عبارتهاي احتياط آميز مشاهده شده در هر دو رشته، عبارات قيدي بيشترين و صفات احتياط آميز كمترين بسامد را دارا ميباشند. با مقايسه بسامد شش گروه ياد شده بين دو رشته نيز ميتوان ادعا كرد در ميزان كاربرد ارجاع و افعال وجهي احتياط آميز در مقالات ادبيات و شيمي تفاوت معني داري وجود دارد، به طوري كه ارجاع در ادبيات، و افعال وجهي در شيمي كاربرد بيشتري دارد.

The present paper studies hedges in Persian academic papers. Hedging has an important role in academic discourse; in fact it is a device expressing a writerʹs degree of certainty or doubt about a proposition. In this study, a collection of 114 academic papers (57 papers in the field of chemistry and 57 papers in the field of Persian literature) have been analyzed. The results show that the distribution of hedges in chemistry and Persian literature papers are different. Hedging is more frequent in literature papers; this is due to the different nature of reasoning in the two fields. As for the different kinds of hedges, in both fields adverbs are the most frequent and adjectives are the least frequent hedges.