ارزيابي قابليت‌هاي كاربردي نظريه‌هاي پرستاري مبتني بر انسان‌گرايي

Appraisal of the applicability of humanism based nursing theories

ارزش‌گذاري به انسان، پايه‌ي حرفه‌ي پرستاري و جوهر مراقبت است. عدم هماهنگي بين برخي ابعاد مراقبت بهداشتي عصر حاضر و دستورالعمل‌هاي انساني باعث شده است اعتلاي انسان‌گرايي در پرستاري به يك چالش عمده تبديل گردد. صاحب‌نظران پرستاري با ارايه نظرياتي با محوريت انسان در صدد حل اين چالش برآمده‌اند. ارزيابي دروني اين نظريه‌ها از بعد قابليت حل اين چالش و چگونگي كاربرد آن‌ها مي‌تواند به ارتقا رويكردهاي انساني كمك نمايد. هدف اين مقاله، ارزيابي قابليت كاربرد برخي نظريه‌هاي متمركز بر انسان‌گرايي در عملكرد پرستاران مي‌باشد. روش مطالعه، مرور انتقادي متون مرتبط با نظريه‌هاي انسان‌گرا بوده است. داده‌ها با مطالعه‌ي كتب و جست‌وجوي برخي پايگاه‌هاي اطلاعاتي و با استفاده از سوالات راهنما گردآوري شد. يافته‌ها نشان داد نظريه‌هاي عملكرد پرستاري انساني، مراقبت بين شخصي و تكوين انسان به‌طور ويژه تحت تاثير فلسفه انسان‌گرايي توسعه يافته‌اند. در اين نظريه‌ها انسان موجودي آزاد و مستعد است كه در رابطه‌ي متقابل با محيط خود رشد مي‌كند. پرستاري با حضور در كنار ديگران و احترام به پتانسيل افراد جريان مي‌يابد و مي‌تواند در رشد انسان سهيم باشد. تاكيد بر تعاملات بين انسان‌ها، عرصه‌ي كاربرد اين نظريه‌ها را وسيع ساخته است ولي تامل در برخي ويژگي‌هاي اين نظريه‌ها، پرستاراني كه مي‌خواهند آن‌ها را به‌كار گيرند و محيط‌هاي به‌كارگيري، حاكي از ضرورت تعديل نظريه‌هاي موجود و توسعه‌ي نظريه‌هاي جديد مي‌باشد.

Valuing human being is the foundation of nursing and the essence of care. Specified aspects of the health care are not compatible with the humanistic agenda. Thus, the challenge is to integrate a humanistic approach into nursing. Nursing scientists have tried to solve this problem by developing human centered theories. Internal evaluation of these theories helps decide about their applicability in solving this problem and enhancing a humanistic approach. The aim of this article is to investigate the applicability of some humanistic theories to nurses’ practice. The method is critical review of related literature. Data have been gathered by consulting books, searching some data bases, and using some guiding questions. Findings revealed that humanistic nursing theories, transpersonal care, and human development are becoming specifically expanded under the influence of humanism philosophy. In these theories, human being is free and prepared to grow in a mutual interaction with the environment. Nursing flows from its presence along side others and respect for peopleʹs potentials, and has a share in human growth. Emphasis on human interactions has increased the scope of applicability for these theories, but some characteristics of these theories, users, and different context necessitate modifying these theories and developing new ones.