مدل تركيبي شبه تحليل پوششي داده ها و تحليل سلسله مراتبي (مطالعه موردي: احداث فرودگاه)

Introduction of a data envelopment analysis-like model with an analytical Hierarchy process: (Case study of an airport establishment)

در اين مقاله از يك رويكرد تركيبي كمي و كيفي براي رتبه بندي شهرها به منظور احداث فرودگاه استفاده شده است. در اين روش ابتدا يك مدل شبه تحليل پوششي داده ها براي هر خروجي از گزينه ها بدون در نظر گرفتن ساير خروجي ها حل مي شود. پس از محاسبه درصد كارايي گزينه ها براي هر يك از خروجي ها با استفاده از نتايج به دست آمده، ماتريس مقايسات زوجي تشكيل و با طي فرايند سلسله مراتبي يك سطحي، رتبه بندي كاملي انجام مي شود. ماتريس مقايسات زوجي بر مبناي حل مدل شبه تحليل پوششي داده ها براي هر گزينه با در نظر گرفتن يك خروجي تكميل مي گردد كه اين روش كمي است اما رتبه بندي نهايي با استفاده از رويكرد كيفي صورت مي گيرد. روش تركيبي داراي چند مزيت است؛ اول اين كه ناسازگاري حاصل از به كارگيري قضاوت هاي ذهني را در ماتريس مقايسات زوجي فرايند سلسله مراتبي مرتفع مي سازد. مزيت مهم ديگر اين است كه محدوديت نسبت بنگاه ها به ورودي ها و خروجي ها را رفع مي كند و با توجه به اين كه در روش تحليل پوششي داده ها اگر تعداد بنگاه ها نسبت به ورودي ها و خروجي ها كم باشد تعداد زيادي از بنگاه ها داراي نمره كارايي يك مي شوند و اين امر رتبه بندي آنها را مشكل مي سازد، با طراحي مدل شبه تحليل پوششي داده ها و تركيب آن با تحليل سلسله مراتبي، اين مشكل كاملاً برطرف مي شود. در انتهاي مقاله مثالي عددي با داده هاي واقعي آورده شده است تا ضمن تشريح روش، درك شهودي تري از مسايل مطرح شده در مقاله، حاصل شود.

In this paper, a method has been developed from a combination of quality and quantity trends for classification of cities in order apply to the establishment of an airport. In this method, firstly a Data Envelopment Analysis-Like (DEA-like) model is solved for each output from the options, without consideration of other outputs. After calculation of the efficiency percentage for each output by means of the obtained results, a pair-wise comparisons matrix is produced, and full ranking is performed by applying the one surface hierarchical process. The pair-wise comparisons matrix is completed based on solving the Envelopment Analysis-Like (DEA-like) model for each option by considering an output. This method is based on quantity, but the final ranking is performed by means of quality trends. This combinational method has some benefits. Firstly, it removes inconsistencies obtained from applying subjective judgment in the pair-wise comparisons matrix and hierarchical process. Another important benefit is that it removes the limitation of agencies against inputs and outputs. When considering the Data Envelopment Analysis-Like (DEA-like) model, if the number of agencies against inputs and outputs are low, then many of agencies will have an efficiency grade equal to one, which causes difficulty in their ranking. By designing and applying the Data Envelopment Analysis-Like (DEA-like) model, and considering its combination with hierarchical analysis, this problem will be removed completely. Finally, a numerical example has been presented with real data, in order to describe the method and intuitional unstinting from the designed problem.