پهنهبندي زراعي- بوم شناختي اراضي كشاورزي استان گلستان جهت كشت كلزا با استفاده(AHP) و فرايند تجزيه و تحليل سلسله مراتبي (GIS) از سامانه اطلاعات جغرافيايي

Agroecological zoning of agricultural lands in Golestan province forcanola cultivation by Geographic Information System (GIS) and Analytical Hierarchy Process (AHP)

به‌منظور پهنه‌بندي زراعي- بوم‌شناختي اراضي كشاورزي كنوني استان گلستان جهت كشت كلزا، از سامانه اطلاعات جغرافيايي(GIS) و فرايند سلسله مراتبي (AHP) جهت انطباق نيازمنديهاي محيطي گياه زراعي با خصوصيات اراضي استفاده شد. ابتدا نيازهاي زراعي- بوم‌شناختي كلزا با استفاده از منابع علمي تعيين، درجهبندي و سپس نقشههاي موضوعي مورد نياز تهيه شد. كار طبقهبندي و رتبه‌بندي هر لايه با توجه به روش محدوديت ساده صورت گرفت. لايههاي رقومي عوامل محيطي در محيط GIS پس از اختصاص وزن AHP، رويهمگذاري و تلفيق شدند. سپس پهنه‌بندي اراضي در چهار طبقه بسيار مستعد تا غيرمستعد انجام شد. نتايج نشان داد كه 34/21 و 04/35 درصد زمينهاي زراعي استان براي توليد كلزا به‌ترتيب بسيار مستعد و مستعد هستند. اين پهنه‌ها مقدار بارش كافي (500- 400 ميلي‌متر) و حاصل‌خيزي بالايي داشتند. طبقات نيمهمستعد و غير مستعد جهت كشت كلزا، به قسمتهاي شمالي و شرقي استان اختصاص يافت. در اين مناطق ميزان بارش و پتانسيل منابع آبي پايين، شوري و كمبود عناصر‌ غذايي از عوامل محدودكننده كشت شناخته شدند.

In order to agroecological zoning of current agricultural lands in Golestan province for canola cultivation, Geographic Information System (GIS) and Analytical Hierarchy Process (AHP) were used to match the environmental requirements of crop and the land characteristics. The first, agroecological requirements of canola was identify from scientific resources then classified and needed thematic maps were provided. The classification of layers carried out by simple limitation approach. The digital environmental layers overlaid and integration in GIS media then zoning of lands was done in 4 classes of high suitable until non-suitable. The results showed that 21.31 and 35.04% of the area were high suitable and suitable for canola crop, respectively. These zones had enough rainfall (400-500 mm) and high fertility. The less suitable and non-suitable regions are located in the north and northeast parts of Golestan province. In these areas, the limitation factors were including: high EC, low precipitation, deficient nutrition elements and low water resources.