كليدواژه :
اسفناج , برنج , شبدر , عناصر سنگين , فاضلاب شهري , خاك
چكيده فارسي :
به منظور بررسي تاثير كاربرد فاضلاب شهري در ميزان تجمع عناصر سنگين در خاك و گياهان تحت كشت، فاضلاب شهري قسمتي از غرب ساري و قسمت مركزي قايم شهر كه براي آبياري اراضي زيركشت زراعي برنج مصرف مي شد در سال 1384 مورد بررسي قرار گرفت. در زمان برداشت برنج، ريشه، اندام هوايي، دانه و خاك اراضي نمونه برداري شد(شاهد و تحت تاثير فاضلاب).پس از برداشت برنج از ريشه و اندام هوايي شبدر، اسفناج و علوفه نيز نمونه برداري صورت پذيرفت.سپس ميزان كادميوم، نيكل، سرب و كروم در خاك، ريشه، اندام هوايي و دانه برنج و ريشه و اندام هوايي اسفناج، شبدرو علوفه اندازه گيري شد.نتايج نشان داد كه با استفاده از فاضلاب شهري براي كمك در آبياري اراضي، ميزان كادميوم، نيكل، سرب و كروم در خاك افزايش يافت.با افزايش مقدارآهك‌و مواد آلي خاك، ميزان سرب كل تجمع يافته در خاك افزايش معني داري نشان داد و ساير عناصر با مقدار آهك و مواد آلي همبستگي معني‌داري نشان نداده‌اند.ميران كادميوم، نيكل، كروم و سرب تجمع يافته در ريشه بيشتر از اندام هوايي و دانه برنج بود و در اراضي تحت تاثير فاضلاب شهري، ميزان عناصر مورد بررسي افزايش يافت، اما به حد سمي بودن نرسيد.ميزان سرب در اندام هوايي اسفناج و دانه برنج نسبت به شاهد بيش از 2 برابر بود كه نياز به بررسي بيشتر دارد.ضريب انتقال سرب، كادميوم، نيكل و كروم به دانه برنج به ترتيب افزايش يافت، اما دراندام هوايي اسفناج، ميزان انتقال به ترتيب در كروم، نيكل، سرب و كادميوم افزايش نشان داده است.
چكيده لاتين :
Due to investigation, the effect of municipal wastewater application on accumulation of heavy metals on soil and plant growth, some municipal wastewater of west Sari, and central of Ghaemshahr, being used for irrigation of rice plant were studied in 2005. In harvesting time, root, shoot and grain of rice and soils (control and treatment) were sampled. Also, after harvesting of rice, the root and shoot of clover, spinach and grass were sampled. The concentration of Cd, Ni, Pb and Cr in soil, root, shoot and grain of rice and root and shoot of spinach, clover and grass were determined. The results indicated that with application of municipal wastewater in irrigation water, the contents of Cd, Ni, Pb and Cr in soil increased. With increasing the amounts of CaCO3 and organic matter, the concentration of total Pb accumulate in soil increased, significantly but other elements have not had correlation, significantly. The accumulations of Cd, Ni, Cr and Pb in root of rice were more than shoot and grain in affected areas and the amounts of these elements enhanced, but were not at toxic level. The concentration of Pb in shoot of spinach and grain of rice increased two times, that needs to be more studied. Transport index of Pb, Cd, Ni and Cr to rice grain increased, respectively. But in shoot of spinach the transport indices of Cd was more than Pb, Ni and Cr, respectively.
