چرايي عدم پذيرش خلافت از سوي امام رضا"ع"

Why Imam al-Riḍā (A.S.) did not Accept Caliphate

يكي از رخدادهاي تاريخي كه در زندگي سياسي امام رضا"ع" از اهميتي خاص برخوردار بوده و قابل توجه است، پذيرش دعوت مامون در آمدن به ايران و در نهايت پذيرش ولايتعهدي به جاي خلافت است. اما اينكه چرا امام رضا"ع" خلافت را وا نهاد و به جاي آن، به ولايتعهدي مامون رضايت داد، خود رازهايي پنهان و نكاتي تاريخي دارد. كساني كه از تاريخ و شرايط موجود در عصر امام رضا"ع" كم اطلاع يا بي‎اطلاع باشند، ممكن است شتاب‎زده قضاوت كرده، بي‎آنكه به شرايط سياسي حاكم بر عصر امام رضا"ع" توجه كنند بگويند: با اينكه مامون خلافت را به امام رضا"ع" پيشنهاد داد و حتي ايشان را به پذيرش آن ملزم كرد، چرا امام"ع" از آن فرصت طلايي استفاده نكرد و خلافت را نپذيرفت و قدرت سياسي را به دست نگرفت؟ اگر مي‌پذيرفت وضع دولت و مردم، و سياست و دين، به شكل ديگري رقم مي‌خورد؟ اما حق اين است كه در چنين مواردي نبايد شتاب‎زده داوري كرد، بلكه بايد پيش از آن، شرايط سياسي، اوضاع مملكت، انگيزه‌هاي مامون در تفويض خلافت و نيز انگيزه‌هاي امام رضا? در عدم پذيرش آن را مورد مداقه قرار داد. اين جستار كه با عنوان چرايي عدم پذيرش خلافت از سوي امام رضا"ع" سامان يافته است، مي‌كوشد تا نكته‌هايي را كه هريك پاسخي به چرايي عدم پذيرش پيشنهاد مامون مبني بر تفويض خلافت به امام رضا"ع" است، ارايه نمايد.

One of the historical events that was of special significance in the life of Imam al-Ri?? (A.S.) and is noteworthy is the acceptance of Ma’m?n’s invitation for coming to Iran and ultimately accepting heir apparency instead of caliphate. However, why Imam al-Ri?? (A.S.) relinquished caliphate and gave his consent for heir apparency to Ma’m?n has its hidden mysteries and historical points. In this writing, the writer tries to present some points that are regarded each as an answer to the question why Imam al-Ri?? (A.S.) did not accept Ma’m?n’s proposal for caliphate. Keywords: Imam al-Ri?? (A.S.), Divine Politics, rejection of caliphate, Ma’m?n, devilish plots.