توافق و عدم توافق در زمينه مولفه‌هاي هويت ملي و تلويحات آن در نظام آموزش و پرورش ايران

Agreement and Disagreement on Components of National Identity and Its Implications for Iranian Educational System

با توجه به اهميت هويت ملي، به لحاظ وحدت و انسجام ملي و با توجه به نقش آموزش و پرورش در جامعه پذيري، لازم است به تعميق هويت ملي در اين نظام اهميت زيادي داده شود. هدف اصلي اين پژوهش بررسي ميزان توافق و عدم توافق در مورد مولفه‌هاي هويت ملي و تلويحات آن در نظام آموزش و پرورش ايران است. روش تحقيق از نوع فراتحليلي و روش گردآوري اطلاعات كتابخانه‌اي است. همه كتاب‌ها و پايا‌ن نامه‌هاي مرتبط با هويت ملي به عنوان جامعه آماري و نمونه برابر با جامعه آماري در نظر گرفته شد. نتايج داده‌هاي حاصل از 43 كتاب و 46 پايان‌نامه نشان داد كه در پايان نامه‌ها، 38 مولفه براي هويت ملي مشخص شده كه از اين تعداد 79/65% تنها يك يا دو بار تكرار شده است. در كتب مرتبط با موضوع نيز، 48 مولفه آورده شده كه از اين تعداد 83/70% از مولفه‌ها تنها يك بار تكرار شده است. اين پراكندگي در مولفه‌ها نشان داد كه بر خلاف تصور رايج، ميان مولفه‌هاي هويت ملي در ايران توافق كلي وجود ندارد و هر يك از صاحب نظران از ديدگاه خود مولفه‌هايي را در نظر گرفته‌اند. همچنين بررسي مولفه‌هاي هويت ملي در اهداف نظام آموزش و پرورش نمايانگر اين بود كه مولفه‌ها در كتاب‌هاي درسي فاقد يكپارچگي بوده، همه جنبه‌ها را در بر نمي‌گيرد. نتايج بررسي پژوهش‌هاي انجام شده پيرامون هويت ملي در كتاب‌هاي درسي سه مقطع نيز نشان داد كه ذكر مولفه‌ها بدون استفاده از منبع خاص و با توجه به نظر شخصي بوده است. بنابراين پيشنهاد مي‌شود تا در پژوهش‌ها جهت تعيين مولفه‌هاي هويت ملي با نگرشي فرا رشته‌اي اقدام شود.

It is essential for National identity (NI) to be given utmost importance in order to deepen and internalize it in educational systems.Thus,this research investigated the components of Iranian NI and its implications for Iranian educational system. In addition, a review on researches is presented and studied. This was a meta-analytical research and the data were collected through library method. 43 books and 46 dissertations and theses were analyzed.Thirty eight components were identified in theses and dissertations. 79.65% of the components were repeated only once or twice. In the related books, 48 components were named for NI. 70.83% of the components were repeated only once.The differences on the components of NI showed there was not an agreement on the components of Iranian NI. Also, the review of components of Iranian NI in the educational objectives showed there is a lack of sufficient collectivity and integrity.These results show insufficient attention paid to components of Iranian NI in educational objectives.The objectives need to be revised.In addition, the results of a survey on the research about NI in schoolsʹ textbooks, showed the components were selected based on personal taste rather than scientifically reliable criteria. The results show a meta-disciplinary and comprehensive approach is needed to determine the components of NI.