طراحي پرسش‌نامه سنجش نگرش شغلي و سازماني كاركنان دولت؛ مطالعه موردي : 80 سازمان دولتي در مركز استان زنجان

Designing a Questionnaire for the Assessment of Job and Organizational Attitudes of Government Employees, Case Study: 80 Government Organizations in Zanjan Province

مطالعات سنجش نگرش شغلي و سازماني، نشان‌دهنده آن است كه سازمان‌ها، مدل واحدي را در اين زمينه نپذيرفته‌اند. پژوهش حاضر، مدل‌هاي مختلفِ تعيين عوامل موثر در نگرش شغلي و سازماني را تلفيق كرده و پس از تاييد اعتبار و روايي پرسش‌نامه، ابزار تاييدشده را با استفاده از روش تحقيق ميداني و به صورت تمام‌شماري در بين كاركنان رسمي و پيماني 80 سازمان دولتي مركز استان زنجان به كار برده است. پرسش‌نامه محقق‌ساخته در دو بخش، مشتمل بر 12 گزينه در خصوص ويژگي‌هاي فردي و سازماني كاركنان و 61 گزينه موثر در نگرش شغلي و سازماني، در 3 عامل اصلي، مشتمل بر الف- نيروي انساني پيرامون (1- همكاران و 2- مديران و مافوق)، ب- ماهيت شغل و سازمان (3- وابستگي شغلي، 4- وابستگي سازماني، 5- تناسب شغل با شاغل و 6- طراحي شغل) و ج- عوامل سازماني و محيطي (7- حجم كار و استرس محيطي، 8- شرايط فيزيكي كار، 9- حقوق و مزاياي شغلي، 10- آموزش، ارزشيابي و ارتقا و 11- توازن در زندگي شغلي و خانوادگي)، طراحي شد و اعتبار آن با استفاده از ضريبِ همسانيِ درونيِ آلفاي كرونباخ، برابر با 966/0 و روايي آن با استفاده از روش تحليل عاملي در نرم‌افزار SPSS با فرض 11 عامل و بر اساس روش برآورد مولفه‌هاي اصلي و بر اساس ماتريس همبستگي و 4 روش دوران واري‌ماكس ، ايكوي‌ماكس ، پروماكس و اوبلي‌مين ، تاييد و نشان داده شد كه اين متغيرها در نگرش شغلي و سازماني تاثير دارند و ابزار طراحي‌شده، سازه مورد نظر را مي‌سنجد. در نهايت نيز با استفاده از نتايج حاصل از تحقيق ميداني، ميزان تاثيرگذاري اين عوامل در نگرش شغلي و سازماني كاركنان به دست آمد.

Studies about the assessment of job and organizational attitudes indicate that a unique model hasnʹt been accepted by organizations. The present paper has combined various models about determining effective factors on job and organizational attitudes. It has used the confirmed tool by means of field research method in holistic form among formal and contractual employees in 80 government organizations in Zanjan province after confirmation of the questionnaireʹs validity and reliability. The research questionnaire was designed in two sections including twelve options about personal and organizational characteristics of employees and sixty one effective options on job and organizational attitudes with three principal factors: A- The workforce (1-colleagues 2- managers and senior managers) B- nature of job and the organization (3- job dependence, 4- organizational dependence, 5- proportion of job with employees, 6- job designing) C- organizational and environmental factors (7- work load and stress, 8- physical conditions of work, 9- salary and job benefits , 10- education, assessment and promotion, 11- equilibrium in job and family life). Its reliability was confirmed through internal assimilation coefficient of Cronbach alpha equal to 0.966. Its validity was confirmed by means of factorial analysis method and assuming 11 factors in SPSS software, estimation method of major components according to correlation matrix and four methods of Varimax circulation, Equamax circulation, Promax circulation and Oblimin circulation. It was shown that these variables affect job and organizational attitude and the designed tool measures the intended structure. Finally, the effectiveness level of these factors on employeesʹ job and organizational attitude was obtained through research results.