حذف يارانه سوخت و بررسي آثار آن بر توليد، هزينه و سطوح قيمتها در خراسان رضوي

Eliminating the Subsidy on Fossil Fuels and the Effects on Production, Cost and Price Indices in Khorasan-Razavi Province

سوخت هاي فسيلي، يكي از نهاده هاي مهم مصرفي در بخش هاي توليدي اند كه در ايران با قيمت بسيار پايين تر از قيمت جهاني در اختيار توليدكنندگان و مصرف كنندگان قرار مي گيرند و سهم زيادي از يارانه پرداختي را به خود اختصاص مي دهند. يارانه هاي انرژي با تاثير بر هزينه و قيمت كالاها و خدمات، تغييرات پيچيده اي در اقتصاد از طريق تخصيص منابع به وجود مي آورد، كه داراي آثار گسترده اي مي باشد. در اين مقاله، يك الگوهاي تعادل عمومي قابل محاسبه (CGE) تدوين و اطلاعات مربوط به آخرين جدول داده- ستانده در سال 1380 خراسان رضوي و حساب هاي ملي ايران در همين سال در قالب ماتريس حسابداري اجتماعي به عنوان پايه آماري به كار گرفته شده است و اثرات حذف يارانه سوخت بر تغييرات توليد، هزينه و قيمت در قالب مدل تعادل عمومي محاسباتي مورد بررسي قرارگرفته است. نتايج به دست آمده نشان مي دهد با حذف يارانه سوخت هاي فسيلي شاخص توليد، هزينه و قيمت كالاهاي توليدي بخشهاي مختلف افزايش مي يابد و بالاترين رشد توليد و هزينه، مربوط به بخش گاز طبيعي و بالاترين افزايش قيمت، مربوط به بخش فرآورده هاي نفتي مي باشد. سناريوي حذف يكباره با افزايش توليد كمتر و افزايش هزينه بيشتر نسبت به ديگر سناريوها، ترجيح داده مي شود؛ زيرا پس از آزادسازي قيمت ها، بار رواني اين افزايش قيمت در يك سال تحميل مي شود.

One of the main inputs in manufacturing sector of Iran is fossil fuels with prices much lower than prices elsewhere in the world which are offered to producers and consumers. This accounts for a large share of subsidy payments allocated to different sectors of economy. The effect of subsidies on energy costs and prices of goods and services incur complex changes on the economy through allocation of resources. In this paper, using the computational general equilibrium model, effects of removal of fuel subsidies on production changes, cost and price in the Khorasan Razavi province has been studied. The results show that the elimination of subsidy on fossil fuels increased production, cost and price Indices. The highest growth rate of production and cost indices is in the gas sector and the highest growth rate of price index is in the oil sector.