تحليل استنادي مآخذ پايان نامه‌هاي كارشناسي ارشد حوزه شيمي دانشگاه شهيد چمران اهواز و دانشگاه شيراز در سال‌هاي 1387-1380

Citation analysis of resources used in the master dissertations of Chemistry at Ahvaz Shahid Chamran University and Shiraz University during 2002 to 2009

هدف: هدف اساسي اين پژوهش بررسي استنادي پايان نامه‌هاي كارشناسي ارشد شيمي در دو دانشگاه شهيد چمران اهواز و شيراز در طي سال‌هاي 1380 تا 1387 به منظور شناسايي پر استفاده‌ترين منابع اطلاعاتي به كار گرفته شده در پايان نامه‌هاي مورد بررسي اين دو دانشگاه مي‌باشد. روش پژوهش: پژوهش حاضر با استفاده از روش تحليل استنادي، تعداد 20320 منابع كتابشناختي متعلق به 244 پايان نامه كارشناسي ارشد شيمي (144 پايان نامه دانشگاه شهيد چمران اهواز و 100 پايان نامه دانشگاه شيراز) را در فاصله سال‌هاي 1380- 1387 مورد بررسي قرار داده است. براي تجزيه و تحليل داده‌ها از آمار توصيفي (جداول فراواني، ميانگين، درصد، و...) استفاده گرديد و رسم نمودارها و جداول، به كمك نرم‌افزار‌هاي Excel 2003 و11 SPSS صورت گرفته است. يافته‌ها: از ميان 100 پايان نامه مورد بررسي در دانشگاه شهيد چمران اهواز، تعداد 6400 منابع كتابشناختي استخراج شد كه از اين تعداد 4/1 درصد به منابع فارسي و 6/98 درصد به منابع خارجي تعلق گرفته است. در مجموع 13920 منابع كتابشناختي استخراج شده از 144 پايان نامه مورد بررسي در دانشگاه شيراز، 100 درصد منابع كتابشناختي خارجي بوده است. بررسي نوع منابع كتابشناختي در پايان نامه‌هاي مورد مطالعه در دانشگاه شهيد چمران اهواز نشان داد كه در مجموع بيشترين منابع كتابشناختي را مجلات با 7/84 درصد به خود اختصاص داده‌اند. پس از آن كتاب‌ها با 9/11 درصد قرار دارند. همچنين، 4/3 درصد به ساير مواد تعلق گرفته است. در پايان نامه‌هاي مورد بررسي دانشگاه شيراز نيز در مجموع، مجلات با 5/88 درصد در رتبه اول، كتاب‌ها با7/8 درصد در رتبه دوم، و 8/2 درصد به ساير منابع اختصاص يافته است. نتيجه‌گيري - بر اساس يافته‌هاي پژوهش بيشترين منابع كتابشناختي به مجلات اختصاص داشته است، بدين ترتيب مجلات هسته بر اساس قاعده برادفورد شناسايي گرديده‌اند. به طور متوسط هر پايان نامه در دانشگاه شهيد چمران اهواز داراي 64 منبع كتابشناختي، و هر پايان نامه در دانشگاه شيراز داراي 6/96 منبع كتابشناختي است.

Purpose: The present research mainly aims to survey M.Sc dissertations relevant to chemistry field in Ahvaz Shahid Chamran and Shiraz Universities during the years 2002 to 2009 in order to determine the most used scientific and information resources in surveyed dissertations of these universities. Methodology: This research surveys 20320 bibliography resources which allocate to 244 M.Sc dissertations in chemistry (144 dissertations in Ahvaz Shahid Chamran University and 100 dissertations in Shiraz University) through citation analysis method. Analyzing the data, we used the descriptive statistics including frequency tables, average, percentage and etc. Then we inserted tables and diagrams via Excel 2003 software and SPSS 11. Findings: Among 100 surveyed dissertations in Ahvaz Shahid Chamran University, it was extracted 6400 bibliographic resources (1/4 percent) belonging to Persian resources and (98/6 percent) to the foreign ones. The investigation on the type of bibliographic resources in studied dissertations relevant to Shahid Chamran University in Ahvaz showed that totally the most bibliographic resources (84/7 percent) allocate to the journals with (84/7 percent). In surveyed dissertations of Shiraz University there are totally journals with (88/5 percent) in the first rate and the books with (8/7 percent). Conclusion: According to the research findings, the most bibliographic resources allocate to the journals. So, the core journals are identified on the basis of Bradford’s law. Averagely, each dissertation of Shahid Chamran University in Ahvaz includes 64 citations and each dissertation in Shiraz University includes 96/6 bibliographic resources.